Skąd jesteś? – odcinek 2

Skąd jesteś? – transkrypcja odcinka nr 2

 

 

Cześć, nazywam się Monika. Chciałabym wesprzeć cię w nauce języka niemieckiego.

 

W tym odcinku, nr 2, poznasz

• pytanie o to, skąd druga osoba jest i jak na nie odpowiedzieć

• słowa, które używa się na powitanie i pożegnanie

• pytanie o samopoczucie

• alfabet

 

Będzie też oczywiście parę słów o wymowie. Dobrze by było, żebyś odsłuchał/odsłuchała odcinek pierwszy, ale oczywiście możesz przejść od razu do drugiego.

 

Na moim blogu „niemiecki z Moniką“ zamieszczam transkrypcję podcastów. Będziesz miał zatem możliwość poznania pisowni niemieckiej. Sugeruję jednak, byś odsłuchał/odsłuchała pierwszy raz bez czytania.

 

Ten odcinek przemyślałam tak, żebyś mogła/mógł uczyć się już w trakcie jego słuchania. Tak więc po zwrotach niemieckich, które wypowiadam dwa razy jest po każdym razie krótka chwilka na ich powtórzenie. Potem mówię to samo jeszcze raz. Zachęcam do takiego właśnie, aktywnego słuchania i serdecznie zapraszam.

 

Częstym pytaniem, które  słyszymy, będąc zagranicą jest:

 

Woher kommst du? Skąd jesteś? (Skąd pochodzisz?) Woher kommst du?

 

albo

 

Woher kommen Sie? Skąd pan/pani jest? Skąd państwo/panowie/panie są? Woher kommen Sie?

 

 

 

Sam czasownik „kommen“ oznacza „przyjść”, „dojść”. A oto konjugacja w liczbie pojedynczej czasu teraźniejszego i do formy „Sie“:

 

kommen kommen

 

ich komme ich komme

du kommst du kommst

er/sie/es kommt er/sie/es kommt

Sie kommen Sie kommen

 

 

 

Przyjrzyj się temu czasownikowi, a konkretnie końcówkom form

 

ich komme

du kommst

er/sie/es kommt

Proszę zapamiętaj je:

 

-e -e

-st -st

-t -t

 

Większość czasowników w czasie teraźniejszym ma te właśnie końcówki.

 

To pytanie „Woher kommst du?“ albo „Woher kommen Sie?“ wcześniej czasami słyszałam. Mój akcent był rejestrowany ogólnie jako słowiański, czasami byłam pytana, czy pochodzę z Rosji. Kiedyś mnie to wkurzało, wręcz lekko oburzało: Jak można w ogóle pomylić akcent rosyjski z polskim. Jednak dla większości Niemców jest to nie do odróżnienia. Dawniej wstydziłam się mojego akcentu i zmieniałam go tak, że stanowił nie lada zagadkę. Typowali na szwedzki (może sugerowali się moim wyglądem), a jedna pani, rozmawiając ze mną wyjawiła mi, że podobnie mówi jej pewna japońska koleżanka. Myślę, że była naprawdę w kropce, widząc moje metr osiemdziesiąt, blond włosy i niewątpliwie europejski wygląd.

 

Jak odpowiadałam?

 

Ich komme aus Polen. Jestem (pochodzę)z Polski. Ich komme aus Polen.

 

Można tu oczywiście sprecyzować i powiedzieć, tak jak ja:

 

Ich komme aus Polen, aus Jelenia Góra. Jestem z Polski, z Jeleniej Góry.

Ich komme aus Polen, aus Jelenia Góra.

 

Mówi się więc:

 

Ich komme aus Deutschland. Pochodzę (jestem) z Niemiec. Ich komme aus Deutschland.

Ich komme aus Italien. Pochodzę (jestem) z Włoch. Ich komme aus Italien.

Ich komme aus Österreich. Pochodzę (jestem) z Austrii. Ich komme aus Österreich.

 

Albo:

 

Ich komme aus Wien. (z Wiednia) Ich komme aus Wien.

Ich komme aus München. (z Monachium) Ich komme aus München.

Ich komme aus Rom. (z Rzymu). Ich komme aus Rom.

 

 

Nazwy państw, miast nie mają z reguły rodzajnika, czyli „der“, „die“, das“. Ale:

 

Istnieje grupa państw, które ten rodzajnik muszą mieć. Tak więc przykładowo:

 

Ich komme aus der Türkei. Jestem z Turcji. Ich komme aus der Türkei.

Ich komme aus dem Iran. Jestem z Iranu. Ich komme aus dem Iran.

Ich komme aus der Schweiz. Jestem ze Szwajcarji. Ich komme aus der Schweiz.

Ich komme aus den USA. Jestem ze Stanów, z Ameryki. Ich komme aus den USA.

 

Mamy tu do czynienia z celownikiem, którego dzisiaj nie wyjaśniam, ale na początku nauki wystarczy nauczyć się tych przykładów na pamięć, nie jest ich dużo.

 

 

 

Zajmiemy się teraz podstawowymi wyrażeniami, które używa się na powitanie i pożegnanie.

 

Są to:

 

Hallo! Cześć! (tylko na powitanie) Hallo!

Guten Morgen! Dzień dobry! (tylko rano) Guten Morgen!

Guten Tag! Dzień dobry! (w ciągu dnia) Guten Tag!

Guten Abend! Dobry wieczór! Guten Abend!

 

i

 

Tschüs! Cześć! (tylko na pożegnanie) Tschüs!
Auf Wiedersehen! Do widzenia! Auf Wiedersehen!

Gute Nacht! Dobranoc! Gute Nacht!

 

 

Słowo „Hallo” jest używane nagminnie, bardzo często również w sytuacjach, w których w Polsce nie mówi się „cześć”. Np. w sklepie, w aptece, w urzędzie nie powiemy po polsku „cześć”, w Niemczech jak najbardziej jest to normalne, żeby wówczas powiedzieć „hallo“. Następne w popularności jest „Guten Morgen“.

 

Prawie tak samo jak z „Hallo“ dzieje się z„Tschüs“. Czyli są to bardzo popularne słowa. Często spotkasz się też z:

 

Schönen Tag noch! Miłego dnia! A dosłownie: Pięknego dnia jeszcze! Schönen Tag noch!

 

Oczywiście jest to skrót od: Ich wünsche Ihnen(dir) noch einen schönen Tag. (Życzę panu/ci pięknego dnia)

Słyszysz takie życzenie – pożegnanie w sklepach, kawiarniach, restauracjach. Szybko wypowiedziane może brzmieć tak:

 

Schönen Tag noch!

 

Na co można odpowiedzieć:

 

Danke, ebenfalls! (Dziękuję, nawzajem!) Danke, ebenfalls!

Danke, Ihnen auch! (Dziękuję, panu/pani również!) Danke, Ihnen auch!

 

Albo tylko

 

Danke, Tschüs!

 

I się uśmiechnąć.

 

 

Wróćmy na chwilę do wymowy w wyrażeniach:

 

Guten Morgen! Guten Morgen!

Guten Tag! Guten Tag!

 

„e“ w pierwszym i drugim słowie prawie że zanika, słowa te stają się bardzo krótkie, powstaje więc często takie coś, jak

 

Gutn Morgn! Gutn Morgn! (Pisownia niepoprawna)

Gutn Tag! Gutn Tag! (Pisownia niepoprawna)

 

lub wręcz pomija się pierwsze słowo i zostaje

 

Morgen! Morgen!

Tag! Tag!

 

Podobne skarłowacenie głoski „e“ do prawie jej zaniku obserwujemy w pytaniu:

 

Woher kommen Sie? Woher kommen Sie?

 

A konkretnie w słowie „kommen“. Wymawia się to tak krótko i zwięźle, że trudno uwierzyć, że jest to czasownik „kommen”. Oczywiście wymowa ta dotyczy tysiąca innych słów, które są podobnie zbudowane.

 

Chciałabym w tym miejscu wprowadzić jeszcze dodatkowe zwroty na pożegnanie. Potraktuj je jako bonus, jeśli je więc kiedyś usłyszysz, będziesz wiedział/wiedziała, o co chodzi.

 

Bis bald! Na razie! Bis bald!

Mach`s gut! Trzymaj się! Mach´s gut!

Bis morgen! Do jutra! Bis morgen!

Pass auf dich auf! Uważaj na siebie! Pass auf dich auf!

 

Wiesz, że możesz użyć też włoskiego „Ciao“, ale tylko na pożegnanie? A w Austrii polskiego „Pa!“ ? Tak, to możliwe, ale tylko w luźnych, nieformalnych kontaktach.

 

 

Następne popularne pytanie, to oczywiście: Co słychać? Jak leci? (dosłownie: Jak idzie?)

 

Po niemiecku:

 

Wie geht`s? Co słychać? – Jest jakby neutralne Wie geht`s?

Wie geht es dir? Tylko do osoby, do której zwracamy się na ty, czyli: Wie geht es dir?

Co u ciebie słychać?

Wie geht es Ihnen? Co u pana/pani/państwa/panów/pań słychać? Wie geht es Ihnen?

 

 

Można na to pytanie odpowiedzieć na różne sposoby. Najprostsze to:

 

Sehr gut, danke! Bardzo dobrze, dziękuję! Sehr gut, danke!

Gut, danke! Dobrze, dziękuję! Gut, danke!

Es geht. Może być. (Jako tako.) Es geht.

Nicht so gut! Nie tak dobrze.(czyli źle.) Nicht so gut!

 

Jak odpowiedzieliśmy na to pytanie, np. Sehr gut, danke! Można oczywiście się spytać:

 

Und dir? W tym pytaniu znaczy to: A u ciebie? Und dir?

lub

Und Ihnen? A u pana/pani? Und Ihnen?

 

 

W końcu czas na alfabet!

 

A, a         B, b         C, c         D, d         E, e         F, f       G, g       H, h  I, i          J, j            K, k          L, l         M, m       N, n      O, o       P, p  Q, q          R, r         S, s         T, t          U, u         V, v      W, w     X, x  Y, y         Z, z         Ä, ä         Ö, ö         Ü, ü        ß

                                      (A-Umlaut)   (O  -Umlaut)  (U-Umlaut  ) (Es-Zett)

 

 

Powtórzy go jeszcze raz Horst, bo ma piękny, niski głos:

 

A, a         B, b         C, c         D, d         E, e         F, f       G, g       H, h  I, i          J, j            K, k          L, l         M, m       N, n      O, o       P, p  Q, q          R, r         S, s         T, t          U, u         V, v      W, w     X, x  Y, y         Z, z         Ä, ä         Ö, ö         Ü, ü        ß

                                      (A-Umlaut)   (O  -Umlaut)  (U-Umlaut  ) (Es-Zett)

 

 

 

Dobrze jest oczywiście znać alfabet, ale, jak się domyślasz, w niemieckim są kombinacje głosek, których wymowę stopniowo się poznaje, np. „sch“ wymawia się jak „sz“, np. tak jak w słowie

„die Schule“ – szkoła. Przegłosy można zapisać też jako „ae“, „oe“ i „ue“.

 

Wymowa różnych głosek uzależniona jest też od sąsiedztwa innych, albo czy jest na końcu wyrazu, ale tego można się też szybko nauczyć intuicyjnie.

 

W tym momencie jeszcze jedno ważne słowo:

 

buchstabieren przeliterować buchstabieren

 

Mein Name ist Barbara Schmidt. Nazywam się Barbara Schmidt. Mein Name ist Barbara Schmidt.

 

Wie bitte? Słucham? (dosłownie: Jak proszę?) Wie bitte?

 

Ich buchstabiere: B-a-r-b-a-r-a S-c-h-m-i-d-t. Przeliteruję: …

Ich buchstabiere: B-a-r-b-a-r-a S-c-h-m-i-d-t.

 

 

Czas na powtórkę. Tak jak wcześniej, powtarzam każde wyrażenie dwa razy, po każdym jest przerwa na to żebyś je powtórzył/powtórzyła. Uwaga, powtórka zawiera słowa i wyrażenia z odcinka pierwszego i drugiego.

 

Ich heiße …

Ich bin …

 

Ich heiße Monika.

Ich bin Monika.

 

Wie heißt du?

Wer bist du?

 

Wie ist dein Name?

Mein Name ist…

 

Wer ist das?

Das ist Juliane.

Das ist Frau Müller.

Das ist Herr Müller.

 

ich

du

er/sie/es

Sie

 

Wie heißen Sie?

Wer sind Sie?

 

heißen

 

ich heiße

du heißt

er/sie/es heißt

Sie heißen

 

 

sein

 

ich bin

du bist

er/sie/es ist

Sie sind

 

Woher kommst du?

Woher kommen Sie?

 

Ich komme aus Polen.

Ich komme aus Deutschland.

Ich komme aus Italien.

Ich komme aus Österreich.

 

Ich komme aus der Türkei.

Ich komme aus dem Iran.

Ich komme aus der Schweiz.

Ich komme aus den USA.

 

Hallo!

Guten Morgen!

Guten Tag!

Guten Abend!

 

Tschüs!
Auf Wiedersehen!

Gute Nacht!

Bis bald!

Mach`s gut!

Bis morgen!

 

Na koniec odpytam cię ze słówek, co bardzo, bardzo lubię robić. Od średniego poziomu zaawansowania uczniów opisuje słówka po niemiecku, możliwie największą ilością innych słów i opisami. Używam też synonimów(czyli słów o podobnym znaczeniu) i antonimów(słów o znaczeniu przeciwstawnym).

 

Na razie jednak podam słowo polskie, powiedz je od razu niemiecku, zaraz potem je usłyszysz, żeby sprawdzić, czy dobrze zapamiętałeś/zapamiętałaś. Potem jest jeszcze chwilka, żeby je po raz kolejny powtórzyć. Uwaga, słówka są z odcinka pierwszego i drugiego.

Zaczynamy!

 

 

„Jak się przywitać” i „Skąd jesteś”– odcinek 1 i 2

słówka do zapamiętania

 

 

Przywitanie i pożegnanie Begrüßung und Abschied

Cześć (na powitanie) Hallo

Dzień dobry (rano) Guten Morgen

Dzień dobry Guten Tag

Dobry wieczór Guten Abend

Do widzenia Auf Wiedersehen

Cześć (na pożegnanie) Tschüs

Na razie Bis bald

Trzymaj się Mach`s gut

Do jutra Bis Morgen

 

Imię i nazwisko Name

Nazywam się… Ich heiße…

Jestem… Ich bin

Mam na imię … Mein Name ist…

To jest … Das ist…

Kto …? Wer…?

Jak …? Wie…?

 

Dane osobowe Personalien

pani (w zdaniu: To jest pani Müller) Frau die, en

pan Herr der, -en

imię (ogólnie) Name der, -n

tylko imię Vorname der, -n

nazwisko Familienname der, -n

 

pochodzenie (czyli kraj, z którego jesteś) Herkunft

Skąd …? Woher…?

z … (W zdaniu Jestem z …) aus…

 

kraje, państwa Länder

kraj Land das, -äer

Polska Polen

Niemcy Deutschland

Austria Österreich

Szwajcaria Schweiz, die

 

samopoczucie Befinden

Jak leci? Wie geht’s?

bardzo dobrze sehr gut

dobrze, dobry gut

jakoś idzie es geht

nie za dobrze nicht so gut

 

inne ważne słowa weitere wichtige Wörter

alfabet Alphabet das, -e

przeliterować buchstabieren

też auch

proszę bitte

dziękuję danke

tak ja

nie nein

bardzo sehr

i und

jeszcze noch

dobry/dobrze gut

piękny/pięknie schön

 

czasowniki Verben

nazywać się heißen

przyjść, dojść kommen

być sein

 

zaimki Pronomen

ja ich

ty du

on er

ona sie

ono es

pan, pani, państwo, panowie, panie (kiedy zwracamy się do kogoś w ten sposób) Sie

 

 

Jeżeli przeczytasz transkrypcję tego odcinka, zauważysz dwie rzeczy: rzeczowniki pisze się po niemiecku dużą literą, a za rzeczownikiem jest jego rodzajnik, czyli der, die, das, jak również końcówka w liczbie mnogiej i ewentualnie przegłos (Umlaut). Ale o tym wszystkim później.

 

Udało Ci się powtarzać słówka tak, jak proponowałam na początku? Jak tak, to super!

Das hast du toll gemacht! Świetnie Ci to wyszło!

 

Das ist alles für heute. To tyle na dzisiaj. Bardzo dziękuję za słuchanie i do następnego razu! Bis bald!

 

 

Jeśli spodobał ci się ten odcinek, to daj łapkę w górę. A jeśli chcesz regularnie dostawać wszystkie odckinki – zasubskrybuj! Bis bald! Na razie!