Pluraliatantum – transkrypcja odcinka nr 15
Cześć, mam na imię Monika. Dzisiaj będzie mowa o Pluraliatantum, które z jednej strony nie są czymś trudnym do zrozumienia – są to po prostu rzeczowniki występujące tylko w liczbie mnogiej. Jednak trudność, jaką napotyka się z nimi w nauce języka niemieckiego, to uzmysłowienie sobie i zapamiętanie, że to, co występuje w polskim tylko liczbie mnogiej wcale nie musi tak wyglądać w niemieckim. Jakie się wtedy popełnia błędy? Otóż nawet osoby uczące się długo mówią z rozpędu:
Die Brille sind neu. Okulary są nowe. Co oczywiście jest błedem bo w niemieckim mówi się:
Die Brille ist neu. Die Brille występują w liczbie pojedynczej i mnogiej.
Na co trzeba uważać w kontekście Pluraliatantum i Singulariatantum? Oczywiście przede wszystkim na odpowiednią formę czasownika, ale też na deklinację i końcówki przymiotnika, który z danym rzeczownikiem stoi.
Nie zwlekajmy więc i zabierajmy się do dzieła, czyli słuchania, powtarzania, czytania, albo wszystkiego naraz! Transkrypcja jest oczywiście na moim blogu www.niemieckizmoniką.pl.
Znasz na pewno mnóstwo Pluraliatantum w języku polskim. Są to np.:
wakacje, ferie
urodziny, imieniny
Tatry, Włochy
okulary, nożyczki
drzwi, schody
majtki, rajstopy
usta, plecy
To akurat tylko przykładowe słowa, czyli rzeczowniki, które występują tylko w liczbie mnogiej.
W języku niemieckim, takich słów, które dysponują wyłącznie liczbą mnogą też jest sporo.
Tworzą one następujące grupy:
-
nazwy geograficzne
-
określenia osb
-
okrelenia czasu
-
choroby
-
wyrażenia zbiorowe występujące handlu i gospodarce
-
wyrażenia z zakresu finansów i prawa
-
słowa określające ludzkie zachowanie
-
pozostałe
Oto pasujące do tych grup przykłady. Celowo nie podaje do nich rodzajnika, bo i tak mają one wszystkie rodzajnik „die”, lub występują bez niego.
1. Nazwy geograficzne
Alpen Alpy Alpen
Karpaten Karpaty Karpaten
Bermudas Bermudy Bermudas
USA Stany Zjednoczone Ameryki USA
2. Określenia osób
Eltern rodzice Eltern
Geschwister rodzeństwo Geschwister
Leute ludzie Leute
3. Określenia czasu
Ferien ferie Ferien
Flitterwochen miesiąc miodowy Flitterwochen
4. Choroby
Masern odra Masern
Pocken ospa Pocken
Röteln różyczka Röteln
5. Wyrażenia zbiorowe z handlu i gospodarki
Kurzwaren pasmanteria Kurzwaren
Lebensmittel artykuły spożywcze Lebensmittel
Möbel meble Möbel
Textilien artykuły tekstylne Textilien
6. Wyrażenia z dziedziny finansów i prawa
Aktiva środki aktywne Aktiva
Passiva środki pasywne Passiva
Alimente alimenty Alimente
Einkünfte wpływy, zarobki Einkünfte
Kosten koszty Kosten
Personalien dane osobowe Personalien
7. Słowa oznaczające ludzkie zachowanie
Schliche sztuczki, wybiegi Schliche
Umtriebe intrygi Umtriebe
8. Pozostałe słowa
Gliedmaßen kończyny Gliedmaßen
Imponderabilien rzeczy nie dajce się obliczyć Imponderabilien
Makkaroni makaron Makkaroni
Memoiren pamątki Memoiren
Realien realia Realien
Shorts szorty Shorts
Utensilien przybory Utensilien
Niektóre Pluraliatantum posiadają formę w liczbie pojedynczej używaną tylko w znaczeniu żartobliwo–ironicznym:
Flausen bzdury Flausen
Gewissenbisse wyrzut sumienia Gewissenbisse
Machenschaften intrygi Machenschaften
Powtórzmy więc:
Pluraliatantum to rzeczowniki wystepujące tylko w liczbie mnogiej. W języku niemieckim są to:
-
nazwy geograficzne
-
określenia osób
-
określenia czasu
-
choroby
-
wyrażenia zbiorowe występujące handlu i gospodarce
-
wyrażenia z zakresu finansów i prawa
-
słowa określające ludzkie zachowanie
-
pozostałe
W tym momencie chciałabym przedstawić pewne słowo, które posiada co prawda liczbę pojedynczą, ale najczęciej używane jest w liczbie mnogiej.
der Umstand okoliczność, trudność der Umstand
liczba mnoga:
die Umstände die Umstände
unter keinen Umständen w żadnym razie (przypadku) unter keinen Umständen
Unter keinen Umständen werde ich so etwas erlauben!
W żadnym wypadku nie pozwolę na coś podobnego!
Unter keinen Umständen werde ich so etwas erlauben!
unter diesen Umständen w tych warunkach (okolicznościach) unter diesen Umständen
Unter diesen Umständen kann ich wirklich nichts mehr für Sie tun.
W tych warunkach nic już więcej nie mogę dla pana zrobić.
Unter diesen Umständen kann ich wirklich nichts mehr für Sie tun.
Nicht viel (keine) Umstände machen nie robić ceregieli Nicht viel (keine) Umstände machen
Machen Sie doch keine Umstände! Tun Sie, als wären Sie zu Hause.
Proszę nie robić ceregieli! Proszę czuć się jak u siebie w domu.
Machen Sie doch keine Umstände! Tun Sie, als wären Sie zu Hause.
jemandem Umstände machen sprawiać komuś klopot jemandem Umstände machen
Wenn es Ihnen nicht zu viel Umstände macht, möchte ich mir gern Ihre Sammlung ansehen.
Jeśli to panu nie sprawi zbytniego kłopotu, chętnie obejrzałbym pańską kolekcję.
Wenn es Ihnen nicht zu viel Umstände macht, möchte ich mir gern Ihre Sammlung ansehen.
Wenn es Dir nicht zu viel Umstände macht, schreib bitte einen Kommentar zu dieser Folge.
Jeśli nie sprawi Ci to zbytniego kłopotu, napisz proszę komentarz do tego odcinka.
Wenn es Dir nicht zu viel Umstände macht, schreib bitte einen Kommentar zu dieser Folge.
Bardzo dziękuję za słuchanie! Możesz oczywiście zaprenumerować mój blog www.niemieckizmoniką.pl, żeby nie przeoczyć żadnego odcinka. Na razie! Bis bald!