Nie, to nie jest moja wnuczka, to moja żona – odcinek 18
Nie, to nie jest moja wnuczka, to moja żona – transkrypcja odcinka 18
Szanowni Państwo! Nazywam się Monika i chciałabym przedstawić Wam dziś:
-
określenia oznaczające członków rodziny np.: „matka“, „ojciec“ – die Mutter, der Vater
-
pytania zamknięte omówione dokładnie w odcinku 17, ale dzisiaj występujące z nowymi wyrażeniami
-
słówko „doch“
-
czasownik „mówić” – sprechen
-
nazwy języków
Transkrypcja jest do przeczytania na moim blogu www.niemieckizmoniką.pl. Zachęcam Cię do powtarzania słów, pytań i zdań.
Oto słowa oznaczające członków rodziny. Ograniczam się przy tym do wyrażeń podstawowych.
die Familie rodzina die Familie
der Vater ojciec der Vater
die Mutter matka die Mutter
die Eltern rodzice die Eltern
der Sohn syn der Sohn
die Tochter córka die Tochter
der Bruder brat der Bruder
die Schwester siostra die Schwester
die Geschwister rodzeństwo die Geschwister
der Großvater dziadek der Großvater
die Großmutter babcia die Großmutter
die Großeltern dziadkowie die Großeltern
die Enkelin wnuczka die Enkelin
der Enkel wnuczek der Enkel
der (Ehe)Mann mąż der (Ehe)Mann
die (Ehe)Frau żona die (Ehe)Frau
Jeszcze parę dodatkowych określeń, takich jak:
der Schwiegervater teść der Schwiegervater
die Schwiegermutter teściowa die Schwiegermutter
die Schwiegereltern teściowie die Schwiegereltern
die Schwiegertochter synowa die Schwiegertochter
der Schwiegersohn zięć der Schwiegersohn
Przy tej okazji powtórz proszę parę słów, które z pewnością już znasz:
der Freund przyjaciel, chłopak der Freund
Np. w zdaniu:
Das ist mein Freund Michael. To mój chłopak Michael. Das ist mein Freund Michael.
Gdy chcesz zaznaczyć, że chodzi o przyjaciela, ale nie takiego, z którym tworzysz parę, możesz dodać:
Das ist mein guter Freund Michael. To mój przyjaciel Michael. Das ist mein guter Freund Michael.
To samo jest ze słowem:
die Freundin przyjaciółka, dziewczyna die Freundin
Das ist meine Freundin Elisa. To moja dziewczyna Elisa. Das ist meine Freundin Elisa.
lub opcjonalnie:
Das ist meine gute Freundin Elisa. To moja przyjaciółka Elisa. Das ist meine gute Freundin Elisa.
A co ze słowem Kollege?
der Kollege kolega (tylko w pracy) der Kollege
die Kollegin koleżanka (tylko w pracy) die Kollegin
Właśnie, nie pomyl się przedstawiając swojego znajomego, lub znajomą tak:
Das ist mein Kollege Peter. To mój kolega Peter. Das ist mein Kollege Peter.
albo:
Das ist meine Kollegin Arianne. To moja koleżanka Arianne. Das ist meine Kollegin Arianne.
Po usłyszeniu takiego zdania rozmówca pomyśli, że pracujecie razem.
Trzecim słowem w tym kontekście jest:
der Partner partner der Partner
die Partnerin partnerka die Partnerin
Tego rzeczownika wyjaśniać nie trzeba, znaczeniem nie różni się od polskiego, nawet akcent przypada w rzeczowniku męskim na tę samą sylabę. Oczywiście jest mała różnica w wymowie, to jasne.
W poprzednim odcinku przedstawiłam pytania zamknięte, czyli takie, na które możesz odpowiedzieć tylko „tak“ lub „nie“ Chciałabym poćwiczyć z Tobą to pytanie z nowymi słówkami. Przypominam: czasownik na pierwszym miejscu. Po polsku tworzymy takie pytania za pomocą słówka „czy” na początku, które jest jednak często pomijane podobnie jak czasownik „jest“. Wracając do niemieckiego:
nowymi słowem może być:
noch jeszcze noch
Ist das dein Vater? To twój ojciec? Ist das dein Vater?
Wohnt er hier, in Berlin? Czy on mieszka tu, w Berlinie? Wohnt er hier, in Berlin?
Ist er verheiratet? Czy on jest żonaty? Ist er verheiratet?
Arbeitet er noch? Czy on jeszcze pracuje? Arbeitet er noch?
Na te pytania możemy odpowiedzieć krótkim „tak” lub „nie”, ale oczywiście tutaj, do naszych celów, odpowiadamy całym zdaniem. Jednak może być tak, że otrzymasz na takie zamknięte pytanie tylko „tak” lub „nie”, wtedy rozmowa nie będzie się za bardzo kleiła. Dlatego, jeżeli zależy Ci na rozwinięciu dialogu, stawiaj mało takich pytań, a jeśli je otrzymasz, odpowiadaj szeroko z dodatkowymi informacjami. Tak jak np. tutaj:
Ist das dein Vater? To twój ojciec? Ist das dein Vater?
Ja, das ist mein Vater. Tak, to mój ojciec. Ja, das ist mein Vater.
Wohnt er hier, in Berlin? Czy on mieszka tu, w Berlinie? Wohnt er hier, in Berlin?
Nein, er wohnt in München. Nie, on mieszka w Monachium. Nein, er wohnt in München.
Ist er verheiratet? Czy on jest żonaty? Ist er verheiratet?
Ja, er ist verheiratet. Tak, on jest żonaty. Ja, er ist verheiratet.
Arbeitet er noch? Czy on jeszcze pracuje? Arbeitet er noch?
Ja, er arbeitet als Architekt. Tak, pracuje jako architekt. Ja, er arbeitet als Architekt.
Następnym punktem dzisiejszego odcinka jest słówko doch.
Doch ma bardzo dużo funcji. Dzisiaj ograniczymy się do tej, jaką pełni np. z zdaniu:
Doch, das ist meine Kollegin. Owszem, to jest moja koleżanka z pracy. Doch, das ist meine Kollegin.
Wyobraź sobie taką sytuację: Jesteś z mężem/żoną w sklepie, i on/ona zwraca twoją uwagę na pewną osobę, której ty jeszcze nie zauważyłeś/zauważyłaś, pytając się:
Ist das nicht deine Kollegin? Czy to nie jest przypadkiem twoja koleżanka? Ist das nicht deine Kollegin?
Oczywiście w tym pytaniu po niemiecku nie ma słowa „przypadkiem“, ale czyż nie tak tworzy się je często w języku polskim?
Nie jest to jednak sprawa kluczowa, jednak pamiętać trzeba o odpowiedniej intonacji.
I na takie właśnie pytanie zamknięte, zawierające negację, odpowiadamy z doch, jeśli chcemy przekazać odpowiedź pozytywną. Brzmi skomplikowanie? Posłuchaj innych przykładów, zobaczysz, że jest to naprawdę prosta sprawa.
Ist das nicht deine Frau? Czyż to nie jest twoja żona? Ist das nicht deine Frau?
Odpowiedź:
Doch, das ist meine Frau. Owszem, to jest moja żona. Doch, das ist meine Frau.
Arbeitest du nicht als Architekt? Czyż nie pracujesz jako architekt? Arbeitest du nicht als Architekt?
Doch, ich arbeite als Architekt. Owszem, pracuję jako architekt. Doch, ich arbeite als Architekt.
Kommt ihr nicht aus Deutschland? Czyż nie jesteście z Niemiec? Kommt ihr nicht aus Deutschland?
Doch, ich komme aus Deutschland. Owszem, jestem z Niemiec. Doch, ich komme aus Deutschland.
Ale uwaga:
Jeżeli chcemy odpowiedzieć na to pytanie negująco, to będzie to wyglądało tak:
Nein, ich komme nicht aus Deutschland. Ich komme aus Polen. Nie, nie pochodzę z Niemiec, jestem z Polski. Nein, ich komme nicht aus Deutschland. Ich komme aus Polen.
Teraz jest to jasne, prawda? Twierdząca odpowiedź na pytanie z „nie”, powinna zaczynać się od doch.
Przedostatnią rzeczą na dzisiaj, to czasownik sprechen, „mówić” i na końcu parę nazw języków, którymi można się posługiwać. Przy okazji: po polsku „język” oznacza organ w jamie ustnej używany min. do mówienia i „język” jako sposób komunikacji. W niemieckim są na to dwa słowa:
die Zunge język w buzi die Zunge
die Sprache język do porozumiewania się die Sprache
sprechen mówić sprechen
ich spreche (ja) mówię ich spreche
du sprichst (ty) mówisz du sprichst
er, sie, es spricht on, ona, ono mówi er, sie, es spricht
wir sprechen (my) mówimy wir sprechen
ihr sprecht (wy) mówicie ihr sprecht
sie sprechen oni, one mówią sie sprechen
Sie sprechen pan/pani mówi, państwo/panowie/panie mówią Sie sprechen
Zauważyłeś/zauważyłaś pewną małą zmianę w liczbie pojedynczej? Tak, chodzi tu o zmianę samogłoski w drugiej i trzeciej osobie liczby pojedynczej. W pozostałych formach takie zmiany się nie dokonują.
Jakimi językami można mówić? Oto parę przykładów:
Englisch Englisch
Russisch Russisch
Französisch Französisch
Spanisch Spanisch
Polnisch Polnisch
Schwedisch Schwedisch
Finnisch Finnisch
Slowakisch Slowakisch
Tschechisch Tschechisch
Ungarisch Ungarisch
Słówka potrzebne do stworzenia pytania to:
welche w dzisiejszym kontekście: jakimi welche
wie viele iloma wie viele
Mogę spytać się:
Welche Sprachen sprichst du? Jakimi językami mówisz? Welche Sprachen sprichst du?
Ich spreche Deutsch, Englisch und Polnisch. Mówię po niemiecku, angielsku i po polsku. Ich spreche Deutsch, Englisch und Polnisch.
Oczywiście możesz się spytać:
Sprechen Sie Deutsch? Mówi pan/pani po niemiecku? Sprechen Sie Deutsch?
Ja, ich spreche ein bisschen Deutsch. Tak, mówię trochę po niemiecku. Ja, ich spreche ein bisschen Deutsch.
Sprechen Sie Deutsch?
Ja, ich spreche ein bisschen Deutsch.
Sprichst du Deutsch?
Ja, ich spreche ein bisschen Deutsch.
Sprecht ihr Deutsch?
Ja, wir sprechen ein bisschen Deutsch.
Spricht sie Deutsch?
Ja, sie spricht ein bisschen Deutsch.
Spricht er Deutsch?
Ja, er spricht ein bisschen Deutsch.
Sprechen Sie Deutsch?
Ja, ich spreche ein bisschen Deutsch.
Sprichst du Deutsch?
Ja, ich spreche ein bisschen Deutsch.
Na koniec powtórka ze słówek.
Podaje jedno słowo po polsku, powtórz je od razu po niemiecku, potem słyszysz je raz jeszcze do sprawdzenia.
rodzina die Familie
ojciec der Vater
matka die Mutter
rodzice die Eltern
syn der Sohn
córka die Tochter
brat der Bruder
siostra die Schwester
rodzeństwo die Geschwister
dziadek der Großvater
babcia die Großmutter
dziadkowie die Großeltern
wnuczka die Enkelin
wnuczek der Enkel
mąż der (Ehe)Mann
żona die (Ehe)Frau
teść der Schwiegervater
teściowa die Schwiegermutter
teściowie die Schwiegereltern
synowa die Schwiegertochter
zięć der Schwiegersohn
przyjaciel, chłopak der Freund
przyjaciółka, dziewczyna die Freundin
kolega (tylko w pracy) der Kollege
koleżanka (tylko w pracy) die Kollegin
partner der Partner
partnerka die Partnerin
jeszcze noch
owszem doch
trochę ein bisschen
mój, moje mein
twój, twoje dein
moja, moje meine
twoja, twoje deine
Koniec na dzisiaj! Mam nadzieję, że ten odcinek Ci się przyda. Jeżeli tak, to byłoby świetnie, gdybyś mogła/mógł go zalajkować i zasubskrybować mój blog www.niemieckizmoniką.pl Pa! Do usłyszenia! Do następnego razu! Bis zum nächsten Mal!
To twoja nauczycielka? – odcinek 17
To twoja nauczycielka? – transkrypcja odcinka 17
Witam serdecznie! W dzisiejszym odcinku przeznaczonym dla początkujących poznasz następujące tematy:
-
zaimki dzierżawcze „mój”, „twój“ – mein, dein
-
pytania zaczynające się słowem na „w“, np.: wer – „kto“
-
pytania zamknięte
Transkrypcja jest do przeczytania na moim blogu www.niemieckizmoniką.pl. Po niemieckim słowie lub wyrażeniu, które wypowiadam dwa razy jest krótka przerwa na jego powtórzenie.
Zaczniemy od pytania, które już znasz:
Wer ist das? Kto to jest? Wer ist das?
Możliwa odpowiedź:
Das ist mein Sohn. To jest mój syn. Das ist mein Sohn.
Przyjrzyjmy się temu zaimkowi:
mein mój, moje mein
mein oznacza „mój” w połączeniu z rzeczownikiem rodzaju męskiego, lub nijakiego liczby pojedynczej, np.:
Das ist mein Kind. To jest moje dziecko. Das ist mein Kind.
Inne przykłady ze słówkami, które znasz z poprzednich odcinków:
Das ist mein Name. To jest moje imię. Das ist mein Name.
Das ist mein Land. To jest mój kraj. Das ist mein Land.
Das ist mein Beruf. To jest mój zawód. Das ist mein Beruf.
Das ist mein Schüler. To jest mój uczeń. Das ist mein Schüler.
Podobnie wygłąda zaimek dein – „twój”, „twoje” w połączeniu z rzeczownikiem rodzaju męskiego lub nijakiego liczby pojedynczej.
Das ist dein Student. To jest twój student. Das ist dein Student.
Das ist dein Friseur. To jest twój fryzjer. Das ist dein Friseur.
Das ist dein Job. To jest twoja praca. Das ist dein Job.
Das ist dein Vorname. To jest twoje imię. Das ist dein Vorname.
Das ist dein Abend. To jest twój wieczór. Das ist dein Abend.
Następną formą zaimka mein to
meine moja, moje meine
Zaimek meine występuje w połączeniu z rzeczownikiem w liczbie pojedynczej rodzaju żeńskiego – „moja“ lub rzeczownikiem w liczbie mnogiej – „moje“. Zaznaczam, że w niemieckim nie ma podziału na rzeczowniki męskoosobowe i tym samym osobnych form zaimkowych, takich jak moje, moi.
Oto parę przykładów z meine i z rzeczownikami już ci znanymi w liczbie pojedynczej:
Das ist meine Nacht. To jest moja noc. Das ist meine Nacht.
Das ist meine Schule. To jest moja szkoła. Das ist meine Schule.
Das ist meine Universität. To jest mój uniwersytet. Das ist meine Universität.
Das ist meine Ärztin. To jest moja lekarka. Das ist meine Ärztin.
Das ist meine Lehrerin. To jest moja nauczycielka. Das ist meine Lehrerin.
W tym miejscu chciałabym podkreślić, że w polskim możemy opuścić w powyższych zdaniach „jest” i możemy powiedzieć: To moja szkoła. W niemieckim jednak zrobić tego nie możemy. Zdanie: „Das mein Schule” – jest niekompletne i błędne gramatycznie.
Tak samo jak meine zachowuje się deine – „twoja“, w połączeniu z rzeczownikiem rodzaju żeńskiego w liczbie pojedynczej, oraz „twoje”, w połączeniu z rzeczownikami w liczbie mnogiej. Powtórzę tu, że jeśli chodzi o liczbę mnogą, to w niemieckim nie ma znaczenia jaki jest rodzaj, wszystko, co w liczbie mnogiej rządzi się tymi samymi regułami.
Parę przykładów na zdania z deine z rzeczownikiem w liczbie pojedynczej:
Das ist deine Hochschule. To jest twoja szkoła wyższa. Das ist deine Hochschule.
Das ist deine Arbeit. To jest twoja praca. Das ist deine Arbeit.
Das ist deine Sekretärin. To jest twoja sekretarka. Das ist deine Sekretärin.
Das ist deine Stelle. To jest twoje stanowisko (praca). Das ist deine Stelle.
Zaimki meine, deine łączą się też, tak jak wspomniałam, z rzeczownikami w liczbie mnogiej, np.:
Das sind meine Kinder. To są twoje dzieci. Das sind meine Kinder.
Das sine deine Kinder. To są twoje dzieci. Das sind deine Kinder.
Ponieważ nie znasz jeszcze słów w liczbie mnogiej ani tworzenia licyzbz mnogiej, zostaniemy przy tym skromnym przykładzie „Kinder“.
Przechodzimy do pytań zaczynających się słowem na „w“, np.:
wo gdzie wo
wer kto wer
was co was
wie ile wie
wie jak wie
woher skąd woher
Najprostszymi pytaniami tego typu są:
Wer ist das? Kto to jest? Wer ist das?
Was ist das? Co to jest? Was ist das?
albo:
Wo wohnst du? Gdzie mieszkasz? Wo wohnst du?
Kiedy pytanie rozpoczyna się właśnie takim słowem na „w“, to zaraz na drugim miejscu stoi czasownik. Należy to zapamiętać i przed wypowiedzeniem takiego pytania zobaczyć wewnętrznym okiem wszystkie słowa, a czasownik przesunąć w myśli na drugie miejsce.
Oto przykłady dalsze:
Wie heißt du? Jak sie nazywasz? Wie heißt du?
Wer bist du? Kim jesteś Wer bist du?
Woher kommen Sie? Skąd pan/pani jest, Skąd państwo/panowie/panie są? Woher kommen Sie?
Wie alt bist du? Ile masz lat? Wie alt bist?
Wie viel ist 2 + 2 ? Ile jest 2+2 ? Wie viel ist 2 + 2 ?
Was sind Sie von Beruf? Kim pan/pani jest z zawodu? Kim państwo/panowie/panie są z zawodu? Was sind Sie von Beruf?
Wo lebt ihr? Gdzie żyjecie? Wo lebt ihr?
Wie arbeitet er? Jak on pracuje? Wie arbeitet er?
Odpowiedzi na te pytania już dobrze znasz. Jednak dla przypomnienia powtórzmy:
Ich heiße Monika. Nazywam się Monika. Ich heiße Monika.
Ich bin Nadja. Jestem Nadja. Ich bin Nadja.
Ich komme aus Polen. Jestem z Polski. Ich komme aus Polen.
Ich bin 30 Jahre alt. Mam 30 lat. Ich bin 30 Jahre alt.
2 + 2 ist 4. Dwa plus dwa jest cztery. 2 + 2 ist 4.
Ich bin Lehrerin von Beruf. Jestem nauczycielką. Ich bin Lehrerin von Beruf.
Ich arbeitete als Verkäuferin. Pracuję jako sprzedawczyni. Ich arbeite als Verkäuferin.
Wir leben in Berlin. Żyjemy w Berlinie. Wir leben in Berlin.
Er arbeitet gut. On dobrze pracuje. Er arbeitet gut.
W zdaniach tego typu czasownik stoi na drugim miejscu.
Kolejnym punktem na dzisiaj to pytania zamknięte, alternatywne, pytania, na które można odpowiedź tylko „tak“ lub „nie“.
W języku polskim pytanie takie tworzymy ze słówkiem „czy“.
Czy jesteś z Polski? Bardzo często opuszcza się słówko „czy“ i powstaje:
Jesteś z Polski?
Pytanie to po niemiecku brzmi tak:
Kommst du aus Polen? Kommst du aus Polen?
Co trzeba wię zrobić, żeby stworzyć takie właśnie, zamknięte pytanie?
Należy przesunąć czasownik na pierwsze miejsce, potem podmiot i reszta, odpowiednia intonacja i gotowe. Oto parę przykładów na takie właśnie, alternatywne, zamknięte pytanie:
Heißt du Monika? Nazywasz się Monika? Heißt du Monika?
Bist du Thomas? Nazywasz się (jesteś) Thomas? Bist du Thomas?
Kommst du aus Polen? Jesteś z Polski? Kommst du aus Polen?
Bist du 30 Jahre alt? Masz 30 lat? Bist du 30 Jahre alt?
Sind Sie Lehrerin von Beruf? Jest pani z zawodu nauczycielką? Sind Sie Lehrerin von Beruf?
Arbeitest du als Verkäuferin? Pracujesz jako sprzedawczyni? Arbeitest du als Verkäuferin?
Lebt ihr in Berlin? Żyjecie w Berlinie? Lebt ihr in Berlin?
W tym miejscu mała rada z mojej strony:
Jeżeli chcesz nawiązać z kimś kontakt, rozpocząć rozmowę, unikaj tego typu pytań, bo odpowiedź na nie krótkim „tak” lub „nie” prowadzi do nikąd i nie sprzyja wartkiemu dialogowi.
Jak możesz poprowadzić taką prostą rozmowę z zaimkami mein i dein? I używając jak najmniej zamnknietych pytań ? Podaję przykłady pytań i odpowiedzi bez tłumaczenia na polski. Potraktuj je jako powtórkę. Nowymi słówkami mogą być:
jetzt teraz jetzt
auch również auch
hier tutaj hier
oder czy oder
Resztę słów powinieneś już znać, jeżeli jednak ich nie pamiętasz, to odsyłam do poprzednich odcinków dla początkujących. Wymawiam je tylko raz, żeby ten dialog był zrozumiały. Powtarzaj proszę każde pytanie i każdą odpowiedź.
Hallo, mein Name ist Monika.
Und du? Wie heißt du?
Hallo, ich bin Jakob.
Ich komme aus Deutschland.
Woher kommst du Monika?
Ich komme aus Polen.
Jetzt lebe ich in Berlin.
Wohnst du auch in Berlin, Jakob?
Nein, ich wohne in München.
Ich arbeite hier als Ingenieur.
Wo arbeitest du, Monika?
Ich arbeite als Lehrerin.
Ist deine Arbeit hier oder in Polen?
Ich arbeite in Berlin.
Meine Kinder leben auch hier.
Hast du Kinder, Jakob?
Nein, ich habe keine Kinder.
Wie alt bist du Monika?
Ich bin 30 Jahre alt. Und du?
Ich bin 40 Jahre alt.
Tschüs!
Tschüs!
To był krótki, przykładowy dialog, którego na razie nie za bardzo można rozwinąć, ale gwarantuję Ci, że wkrótce będziesz mógł/mogła dłużej porozmawiać. Postaraj się, nawet na tym początkowym etapie, zadawać dużo pytań, możesz naprawdę pytać się już o wiele rzeczy. Może nie jest to tak bardzo interesujące, ale poprzez najprostsze, najbanalniejsze pytania podtrzymasz rozmowę i możesz tym samym ćwiczyć swój język na żywo. Zachęcam cię do tego, żeby wykorzystywać każdą okazję do rozmowy po niemiecku, jeżeli mieszkasz w kraju niemieckojęzycznym, a dopiero zaczynasz się uczyć. Jeżeli żyjesz w Polsce, to ćwicz i powtarzaj razem ze mną, mam nadzieję, że Ci się to przyda.
Na razie kończę, przesyłam uściski! Pa! Bis bald!
Pluraliatantum – deutsche Version, Folge 16
Pluraliatantum – deutsche Version, Transkription der Folge 16
Hallo, mein Name ist Monika. Heute wird die Rede sein über Pluraliatantum, die einerseits nichts Schwieriges darstellen – das sind bloß Substantive, die nur im Plural vorkommen. Andererseits besteht die Problematik beim Deutschlernen darin, Folgendes zu begreifen und im Gedächtnis zu behalten: Die Worte, die im Polnischen nur in der Mehrzahl stehen, sehen nicht unbedingt genauso in der deutschen Sprache aus. Welche Fehler macht man dann? Sogar die Personen, die schon lange die Sprache lernen, sagen in einem Zug:
Die Brille sind neu. Was natürlich falsch ist, weil es korrekt heißt: Die Brille ist neu. Die Brille, im Gegensatz zum polnischen Wort verfügt im Deutschen über die Einzahl und Mehrzahl.
Worauf muss man im Kontext Pluraliatantum und Singulariatantum achten? Sowohl auf die passende Verbform, als auch auf die richtige Deklination und Endungen von Adjektiven, die zusammen mit dem Substantiv stehen.
Zögern wir also nicht, machen wir uns ans Werk, also ans Hören, Wiederholen, Lesen oder an alles zusammen! Die Transkription ist natürlich auf meinem Blog www.niemieckizmoniką.pl zu finden.
Du kennst sicherlich eine ganze Menge Pluraliatantum im Polnischen. Das sind z. B.:
Ferien, Geburtstag, Namenstag, Tatra, Italien, Brille, Schere, Tür, Treppe, Höschen, Strumpfhose, Mund und Rücken.
Kaum zu glauben, aber das sind nur wenige Beispiele, die im Polnischen nur in der Mehrzahl stehen.
Auf Deutsch gibt es auch eine Menge Wörter, die nur über Plural verfügen
Sie bilden folgende Gruppen:
-
geografische Bezeichnungen
-
Personengruppen
-
Zeitbegriffe
-
Krankheiten
-
Sammelbegriffe im Handel und in der Wirtschaft
-
Finanz- und Rechtsbegriffe
-
Begriffe des menschlichen Verhaltens
-
Sonstiges
Hier also passende Beispiele zu diesen Gruppen. Ich nenne absichtlich keinen Artikel, weil alle diese Wörter sowieso den Artikel „die” besitzen, oder sie werden ohne den Artikel verwendet.
1. Geografische Bezeichnungen (Gebirge, Inselgruppen, Länder)
Alpen
Karpaten
Bermudas
USA
2. Personengruppen
Eltern
Geschwister
Leute
3. Zeitbegriffe
Ferien
Flitterwochen
4. Krankheiten
Masern
Pocken
Röteln
5. Sammelbegriffe im Handel und in der Wirtschaft
Kurzwaren
Lebensmittel
Möbel
Textilien
6. Finanz- und Rechtsbegriffe
Aktiva
Passiva
Alimente
Einkünfte
Kosten
Personalien
7. Begriffe des menschlichen Verhaltens
Schliche
Umtriebe
8. Sonstiges
Gliedmaßen
Imponderabilien
Makkaroni
Memoiren
Realien
Shorts
Utensilien
Manche Pluraliatantum besitzen eine Singularform, die aber nur ausnahmsweise – meist ironisch-scherzhaft – verwendet wird:
Flausen
Gewissenbisse
Machenschaften
Lass uns also wiederholen:
Als Pluraliatantum bezeichnet man Substantive, die nur in der Mehrzahl vorkommen. In der deutschen Sprache sind das:
-
geografische Bezeichnungen
-
Personengruppen
-
Zeitbegriffe
-
Krankheiten
-
Sammelbegriffe im Handel und in der Wirtschaft
-
Finanz- und Rechtsbegriffe
-
Begriffe des menschlichen Verhaltens
-
Sonstiges
Ich möchte an dieser Stelle ein Wort vorstellen, das zwar die Einzahl besitzt, aber es wird meistens in der Mehrzahl benutzt:
der Umstand
Plural:
die Umstände
unter keinen Umständen
Unter keinen Umständen werde ich so etwas erlauben!
unter diesen Umständen
Unter diesen Umständen kann ich wirklich nichts mehr für Sie tun.
Nicht viel (keine) Umstände machen
Machen Sie doch keine Umstände! Tun Sie, als wären Sie zu Hause.
jemandem Umstände machen
Wenn es Ihnen nicht zu viel Umstände macht, möchte ich mir gern Ihre Sammlung ansehen.
Wenn es Dir nicht zu viel Umstände macht, schreib bitte einen Kommentar zu dieser Folge.
Vielen Dank für das Zuhören! Du kannst natürlich meinen Blog www.niemieckizmoniką.pl abonnieren, um keine aktuelle Folge zu verpassen. Bis bald!
Pluraliatantum – odcinek 15
Pluraliatantum – transkrypcja odcinka nr 15
Cześć, mam na imię Monika. Dzisiaj będzie mowa o Pluraliatantum, które z jednej strony nie są czymś trudnym do zrozumienia – są to po prostu rzeczowniki występujące tylko w liczbie mnogiej. Jednak trudność, jaką napotyka się z nimi w nauce języka niemieckiego, to uzmysłowienie sobie i zapamiętanie, że to, co występuje w polskim tylko liczbie mnogiej wcale nie musi tak wyglądać w niemieckim. Jakie się wtedy popełnia błędy? Otóż nawet osoby uczące się długo mówią z rozpędu:
Die Brille sind neu. Okulary są nowe. Co oczywiście jest błedem bo w niemieckim mówi się:
Die Brille ist neu. Die Brille występują w liczbie pojedynczej i mnogiej.
Na co trzeba uważać w kontekście Pluraliatantum i Singulariatantum? Oczywiście przede wszystkim na odpowiednią formę czasownika, ale też na deklinację i końcówki przymiotnika, który z danym rzeczownikiem stoi.
Nie zwlekajmy więc i zabierajmy się do dzieła, czyli słuchania, powtarzania, czytania, albo wszystkiego naraz! Transkrypcja jest oczywiście na moim blogu www.niemieckizmoniką.pl.
Znasz na pewno mnóstwo Pluraliatantum w języku polskim. Są to np.:
wakacje, ferie
urodziny, imieniny
Tatry, Włochy
okulary, nożyczki
drzwi, schody
majtki, rajstopy
usta, plecy
To akurat tylko przykładowe słowa, czyli rzeczowniki, które występują tylko w liczbie mnogiej.
W języku niemieckim, takich słów, które dysponują wyłącznie liczbą mnogą też jest sporo.
Tworzą one następujące grupy:
-
nazwy geograficzne
-
określenia osb
-
okrelenia czasu
-
choroby
-
wyrażenia zbiorowe występujące handlu i gospodarce
-
wyrażenia z zakresu finansów i prawa
-
słowa określające ludzkie zachowanie
-
pozostałe
Oto pasujące do tych grup przykłady. Celowo nie podaje do nich rodzajnika, bo i tak mają one wszystkie rodzajnik „die”, lub występują bez niego.
1. Nazwy geograficzne
Alpen Alpy Alpen
Karpaten Karpaty Karpaten
Bermudas Bermudy Bermudas
USA Stany Zjednoczone Ameryki USA
2. Określenia osób
Eltern rodzice Eltern
Geschwister rodzeństwo Geschwister
Leute ludzie Leute
3. Określenia czasu
Ferien ferie Ferien
Flitterwochen miesiąc miodowy Flitterwochen
4. Choroby
Masern odra Masern
Pocken ospa Pocken
Röteln różyczka Röteln
5. Wyrażenia zbiorowe z handlu i gospodarki
Kurzwaren pasmanteria Kurzwaren
Lebensmittel artykuły spożywcze Lebensmittel
Möbel meble Möbel
Textilien artykuły tekstylne Textilien
6. Wyrażenia z dziedziny finansów i prawa
Aktiva środki aktywne Aktiva
Passiva środki pasywne Passiva
Alimente alimenty Alimente
Einkünfte wpływy, zarobki Einkünfte
Kosten koszty Kosten
Personalien dane osobowe Personalien
7. Słowa oznaczające ludzkie zachowanie
Schliche sztuczki, wybiegi Schliche
Umtriebe intrygi Umtriebe
8. Pozostałe słowa
Gliedmaßen kończyny Gliedmaßen
Imponderabilien rzeczy nie dajce się obliczyć Imponderabilien
Makkaroni makaron Makkaroni
Memoiren pamątki Memoiren
Realien realia Realien
Shorts szorty Shorts
Utensilien przybory Utensilien
Niektóre Pluraliatantum posiadają formę w liczbie pojedynczej używaną tylko w znaczeniu żartobliwo–ironicznym:
Flausen bzdury Flausen
Gewissenbisse wyrzut sumienia Gewissenbisse
Machenschaften intrygi Machenschaften
Powtórzmy więc:
Pluraliatantum to rzeczowniki wystepujące tylko w liczbie mnogiej. W języku niemieckim są to:
-
nazwy geograficzne
-
określenia osób
-
określenia czasu
-
choroby
-
wyrażenia zbiorowe występujące handlu i gospodarce
-
wyrażenia z zakresu finansów i prawa
-
słowa określające ludzkie zachowanie
-
pozostałe
W tym momencie chciałabym przedstawić pewne słowo, które posiada co prawda liczbę pojedynczą, ale najczęciej używane jest w liczbie mnogiej.
der Umstand okoliczność, trudność der Umstand
liczba mnoga:
die Umstände die Umstände
unter keinen Umständen w żadnym razie (przypadku) unter keinen Umständen
Unter keinen Umständen werde ich so etwas erlauben!
W żadnym wypadku nie pozwolę na coś podobnego!
Unter keinen Umständen werde ich so etwas erlauben!
unter diesen Umständen w tych warunkach (okolicznościach) unter diesen Umständen
Unter diesen Umständen kann ich wirklich nichts mehr für Sie tun.
W tych warunkach nic już więcej nie mogę dla pana zrobić.
Unter diesen Umständen kann ich wirklich nichts mehr für Sie tun.
Nicht viel (keine) Umstände machen nie robić ceregieli Nicht viel (keine) Umstände machen
Machen Sie doch keine Umstände! Tun Sie, als wären Sie zu Hause.
Proszę nie robić ceregieli! Proszę czuć się jak u siebie w domu.
Machen Sie doch keine Umstände! Tun Sie, als wären Sie zu Hause.
jemandem Umstände machen sprawiać komuś klopot jemandem Umstände machen
Wenn es Ihnen nicht zu viel Umstände macht, möchte ich mir gern Ihre Sammlung ansehen.
Jeśli to panu nie sprawi zbytniego kłopotu, chętnie obejrzałbym pańską kolekcję.
Wenn es Ihnen nicht zu viel Umstände macht, möchte ich mir gern Ihre Sammlung ansehen.
Wenn es Dir nicht zu viel Umstände macht, schreib bitte einen Kommentar zu dieser Folge.
Jeśli nie sprawi Ci to zbytniego kłopotu, napisz proszę komentarz do tego odcinka.
Wenn es Dir nicht zu viel Umstände macht, schreib bitte einen Kommentar zu dieser Folge.
Bardzo dziękuję za słuchanie! Możesz oczywiście zaprenumerować mój blog www.niemieckizmoniką.pl, żeby nie przeoczyć żadnego odcinka. Na razie! Bis bald!
Singulariatantum – deutsche Version, Folge 14
Singulariatantum – Transkription der Folge 14
Hallo, mein Name ist Monika. Singulariatantum kommen auch in der polnischen Sprache sehr oft vor, aber du weißt vielleicht nicht, wie sie fachlich benannt werden. Das sind z. B.: Salz und Pfeffer, Aluminium und Baumwolle, Jugend und Intelligenz, Warschau und Luft. Was verbindet die Wörter? Sie werden kaum anders als nur im Singular benutzt.
Wie sieht das Thema in der deutschen Sprache aus? Sehr ähnlich. Heute wirst du ein paar Beispiele hören, die in 5 Gruppen geordnet werden.
-
Stoffnamen
-
Sammelnamen (Kollektiva)
-
Abstrakta
-
Eigennamen
-
Körperteile und Kleidungsstücke
Es geht los!
Der überwiegende Teil der deutschen Substantive kommt in beiden Nummeri vor – Singular und Plural. Daneben gibt es Substantive, die auf Grund ihrer Semantik auf einen Numerus beschränkt sind. Substantive, die nur im Singular vorkommen heißen Singulariatantum. Substantive, die auf den Plural beschränkt sind, heißen Pluraliatantum.
Heute beschäftigen wir uns mit Singulariatantum.
Die Substantive werden in 5 Gruppen geordnet.
1. Stoffnamen
Nur im Singular stehen Stoffnamen, wenn sie ganz allgemein gebraucht werden:
das Kupfer das Kupfer
Kupfer zeichnet sich durch seine Leitfähigkeit aus.
Kupfer zeichnet sich durch seine Leitfähigkeit aus.
der Schnee der Schnee
Es ist in der letzten Woche viel Schnee gefallen.
Es ist in der letzten Woche viel Schnee gefallen.
Zu den singularischen Stoffnamen gehören die Bezeichnungen vieler Stoffe natürlichen Vorkommens:
– chemische Elemente wie:
der Sauerstoff der Sauerstoff
der Schwefel der Schwefel
das Eisen das Eisen
– Mineralien wie:
der Quarz der Quarz
der Feldspat der Feldspat
– Witterungsprodukte:
der Schnee der Schnee
der Tau der Tau
– pflanzliche und tierische Produkte:
der/das Gummi der/das Gummi
die Wolle die Wolle
die Milch die Milch
– wie auch die Bezeichnungen für viele von Menschen hergestellte Stoffe (vor allem Lebens-, und Genußmittel und Erzeugnisse für die Körperpflege):
die Butter die Butter
die Schokolade die Schokolade
der Tee der Tee
der Sekt der Sekt
die Hautcreme die Hautcreme
2. Sammelnamen (Kollektiva)
Nur im Singular stehen Sammelnamen, wenn sie Bezeichnungen einer einheitlichen, umfassender Klasse sind, die als ungegliedert aufgefasst wird:
die Bevölkerung die Bevölkerung
Die Bevölkerung wurde zu einer Spendenaktion aufgerufen.
Die Bevölkerung wurde zu einer Spendenaktion aufgerufen.
das Gepäck das Gepäck
Am Abend brachten wir das Gepäck zum Bahnhof.
Am Abend brachten wir das Gepäck zum Bahnhof.
Zu den singularischen Sammelnamen gehören:
– die Bezeichnungen für zahlreiche Personengruppen:
die Polizei die Polizei
die Marine die Marine
das Personal das Personal
die Verwandschaft die Verwandschaft
– Tier- und Pflanzenklassen:
das Wild das Wild
das Geflügel das Geflügel
das Getreide das Getreide
das Obst das Obst
das Wurzelwerk das Wurzelwerk
3. Abstrakta
Nur im Singular stehen Abstrakta, wenn sie ungegliederte Allgemeinbegriffe darstellen:
der Fleiß der Fleiß
Er arbeitet mit viel Fleiß.
Er arbeitet mit viel Fleiß.
die Erziehung die Erziehung
Die Erziehung der Kinder ist eine wichtige Aufgabe.
Die Erziehung der Kinder ist eine wichtige Aufgabe.
Ebenso:
der Aufbau der Aufbau
die Planung die Planung
der Verkehr der Verkehr
das Bewußtsein das Bewußtsein
das Vertrauen das Vertrauen
die Ruhe die Ruhe
die Liebe die Liebe
das Glück das Glück
die Angst die Angst
der Ursprung der Ursprung
das Unrecht das Unrecht
Mit dem letzten Wort: das Unrecht schlage ich ein paar Redemittel vor.
jmdm ein Unrecht antun jmdm ein Unrecht antun
ein Unrecht wieder gutmachen ein Unrecht wieder gutmachen
Wer einem anderen ein Unrecht angetan hat, sollte es auch wieder gutmachen.
Wer einem anderen ein Unrecht angetan hat, sollte es auch wieder gutmachen.
Unrecht Gut gedeiht nicht. Unrecht Gut gedeiht nicht.
Die nächsten Singulariatantum sind:
4. Eigennamen
Nur im Singular stehen Eigennamen, wenn sie ein bestimmtes Einzelnes (Individuum) bezeichnen. Zu solchen Eigennamen gehören die Personennamen (Vor- und Familiennamen), die Individualnamen (Rufnamen) der Haustiere, die Namen verschiedener Produkte der menschlicher Kultur und Technik (Büchertitel, Schiffsnamen u. a.) und lokale Bezeichnungen (Fluß-, Länder- und Ortsnamen, Namen von Betrieben, Gaststätten, Kinos u. ä.)
der Schriftsteller Günter Grass
der Hund Ajax
Mozarts Oper „Don Giovanni“
das Kino Colloseum
5. Körperteile und Kleidungsstücke
In bestimmten Verbindungen werden die Bezeichnungen von Körperteilen und Kleidungsstücken im Singular verwendet. Dieser Gebrauch ist fakultativ.
Sie gaben sich die Hand.
Sie gaben sich die Hand.
Sie trugen Hut und Mantel.
Sie trugen Hut und Mantel.
Das ist alles zu diesem Thema. Wir wiederholen:
Singulariatantum sind Substantive, die nur im Singular vorkommen In der deutschen Sprache sind das:
-
Stoffnamen
-
Sammelnamen (Kollektiva)
-
Abstrakta
-
Eigennamen
-
Körperteile und Kleidungsstücke
Danke für das Zuhören! Wenn diese Folge Dir gefallen hat, schreib das bitte in Deinem Kommentar. Du kannst natürlich meinen Blog abonieren: www.niemieckizmoniką.pl, um keine neue Folge zu verpassen. Bis bald!
Singulariatantum – odcinek 13
Singulariatantum – transkrypcja odcinka nr 13
Cześć, mam na imię Monika. Singulariatantum występują w języku polskim na codzień, ale może nie wiesz, że tak je się fachowo określa. Są to np. sól i pieprz, aluminium i bawełna, młodzież i inteligencja, Warszawa i powietrze. Co łączy te słowa? Prawie nigdy nie występują one w liczbie mnogiej.
Jak się ta sprawa ma w języku niemieckim? Bardzo podobnie. Dzisiaj usłyszysz parę przykładów, które będą usystematyzowane w pięć grup:
-
materiały, substancje, tworzywa
-
rzeczowniki zbiorowe
-
rzeczowniki abstrakcyjne
-
nazwy własne
-
części ciała i części ubioru
Zaczynamy!
Przeważająca część rzeczowników występuję w dwóch liczbach – pojedynczej i mnogiej. Jednak istnieją rzeczowniki, które ze względu na swoje znaczenie są ograniczone do posiadania tylko jednej liczby. Rzeczowniki, które występują tylko w liczbie pojedynczej nazywają się Singulariatantum. Rzeczowniki, które mają tylko liczbę mnogą to Pluraliatantum.
Dzisiaj zajmiemy się Singulariatantum.
Rzeczowniki te są przydzielone do pięciu grup.
1. Materiały
Tylko w liczbie pojedynczej występują materiały, które używane są ogólnie, np.:
das Kupfer miedź das Kupfer
Kupfer zeichnet sich durch seine Leitfähigkeit aus.
Miedź odznacza się swoją przewodnością elektryczną.
Kupfer zeichnet sich durch seine Leitfähigkeit aus.
der Schnee śnieg der Schnee
Es ist in der letzten Woche viel Schnee gefallen.
W ostatnim tygodniu spadło dużo śniegu.
Es ist in der letzten Woche viel Schnee gefallen.
Do nazw materiałów występujących tylko w liczbie pojedynczej należą materiały pochodzenia naturalnego:
– związki chemiczne takie jak np.:
der Sauerstoff tlen der Sauerstoff
der Schwefel siarka der Schwefel
das Eisen żelazo das Eisen
– minerały takie jak np.:
der Quarz kwarc der Quarz
der Feldspat kalcyt der Feldspat
– opady pogodowe:
der Schnee śnieg der Schnee
der Tau rosa der Tau
produkty roślinne i odzwierzęce:
der/das Gummi guma der/das Gummi
die Wolle wełna die Wolle
die Milch mleko die Milch
– jak również określenia produktów, które zostałe stworzone przez człowieka (przede wszystkim artykuły żywnościowe i tzw. używki oraz artykuły do pielegnacji ciała) występują z reguły tylko w liczbie pojedynczej:
die Butter masło die Butter
die Schokolade czekolada die Schokolade
der Tee herbata der Tee
der Sekt szampan der Sekt
die Hautcreme krem do ciała die Hautcreme
2. Nazwy zbiorowe (Kollektiva)
Wyłącznie w liczbie pojedynczej występują nazwy zbiorowe, jeśli są one określeniami jednolitej, obszernej klasy, której już się dalej nie dzieli.
die Bevölkerung ludność die Bevölkerung
Die Bevölkerung wurde zu einer Spendenaktion aufgerufen.
Ludność została wezwana do akcji darowizny.
Die Bevölkerung wurde zu einer Spendenaktion aufgerufen.
das Gepäck bagaż das Gepäck
Am Abend brachten wir das Gepäck zum Bahnhof.
Wieczoerm przynieśliśmy bagaż na dworzec.
Am Abend brachten wir das Gepäck zum Bahnhof.
Do rzeczowników zbiorowych, które występują w liczbie pojedynczej należą:
– liczne określenia grup osób, np.:
die Polizei policja die Polizei
die Marine marynarka die Marine
das Personal personel das Personal
die Verwandschaft krewni die Verwandschaft
– klasy zwierząt i roślin:
das Wild dziczyzna das Wild
das Geflügel drób das Geflügel
das Getreide zboże das Getreide
das Obst owoce das Obst
das Wurzelwerk system korzeniowy das Wurzelwerk
3. Określenia abstrakcyjne
Tylko w liczbie pojedynczej występują określenia abstrakcyjne, jeśli przedstawiają określenia ogólne i niepodzielne:
der Fleiß pilność, pracowitość der Fleiß
Er arbeitet mit viel Fleiß.
On bardzo pilnie pracuje.
Er arbeitet mit viel Fleiß.
die Erziehung wychowanie die Erziehung
Die Erziehung der Kinder ist eine wichtige Aufgabe.
Wychowanie dzieci jest ważnym zadaniem.
Die Erziehung der Kinder ist eine wichtige Aufgabe.
Mamy również:
der Aufbau budowa, struktura der Aufbau
die Planung planowanie die Planung
der Verkehr ruch, komunikacja der Verkehr
das Bewußtsein świadomość das Bewußtsein
das Vertrauen zaufanie das Vertrauen
die Ruhe spokój die Ruhe
die Liebe miłość die Liebe
das Glück szczęście das Glück
die Angst strach die Angst
der Ursprung początek der Ursprung
das Unrecht niesprawiedliwość, bezprawie das Unrecht
Z tym ostatnim słowem das Unrecht proponuję parę wyrażeń.
jmdm ein Unrecht antun wyrządzić komuś krzywdę jmdm ein Unrecht antun
ein Unrecht wieder gutmachen naprawić krzywdę ein Unrecht wieder gutmachen
Wer einem anderen ein Unrecht angetan hat, sollte es auch wieder gutmachen.
Kto wyrządził drugiemu krzywdę, powinien ją naprawić.
Wer einem anderen ein Unrecht angetan hat, sollte es auch wieder gutmachen.
Unrecht Gut gedeiht nicht. Cudza krzywda na dobre nie wyjdzie (szczęścia nie da). Kradzione nie tuczy. Unrecht Gut gedeiht nicht.
Następne do wymienienia są:
4. Nazwy własne
Tylko w liczbie pojedynczej występują nazwy własne, które określają jakąś jednostkę. Do takich nazw własnych należą imiona osób(imiona i nazwiska), imiona indywidualne używane do zwierząt, nazwy różnych produktów ludzkiej kultury i techniki (tytuły książek, nazwy statków) i określenia różnych miejsc (nazwy rzek, krajów i miejscowości, nazwy zakładów, restauracji, kin itp.)
der Schriftsteller (pisarz) Günter Grass
der Hund (pies)Ajax
Mozarts Oper „Don Giovanni“
das Kino Colloseum
5. Części ciała i części ubioru
W niektórych połączeniach używa się określeń części ciała i ubioru tylko w liczbie pojedynczej. Użycie tych słów w ten sposób jest falkutatywne.
Sie gaben sich die Hand.
Oni podali sobie rękę.
Sie gaben sich die Hand.
Sie trugen Hut und Mantel.
Oni nosili kapelusz i płaszcz.
Sie trugen Hut und Mantel.
To tyle na ten temat, powtórzmy więc:
Singulariatantum to rzeczowniki wystepujące tylko w liczbie pojedynczej. W języku niemieckim są to:
-
materiały, substancje, tworzywa
-
rzeczowniki zbiorowe
-
rzeczowniki abstrakcyjne
-
nazwy własne
-
części ciała i części ubioru tylko w pewnych wyrażeniach
Dziękuję za słuchanie! Transkrypcja jest do przeczytania na moim blogu www.niemieckizmoniką.pl, który możesz zaprenumerować żeby nie przeoczyć żadnego odcinka. Daj znać w komentarzu, co sądzisz o moim podcaście. Będę wdzięczna za uwagi i propozycje nowych tematów. Na razie! Bis bald!
Bawię się liczbami – odcinek 12
Bawię się liczbami – transkrypcja odcinka nr 12
Szanowni Państwo! Mam na imię Monika i chciałabym was dzisiaj przekonać do tego, że tworzenie liczb po niemiecku i użycie liczebników głównych jest bajecznie proste. Niezależnie, czy występują samodzielnie, czy razem z rzeczownikami, nie ma mowy o jakiś trudnych deklinacjach, akrobacjach i skomplikowanych regułach, tak jak jest to w języku polskim.
Czy ktokolwiek z Was, dla których polski jest językiem ojczystym, oprócz nauczycieli języka polskiego jako obcego, jest świadomy tych wszystkich zasad, które trzeba stosować, jeśli mamy do czynienia z liczbami? Weźmy np. takie zdanie: Mamy dwa domy. Tu wszystko jest proste. Ale:
Mamy pięć domów. Co dzieje się z rzeczownikiem? Dlaczego tak się dzieje? Nawet jeśli wiemy, że w języku polskim po konkretnych liczbach musimy użyć dopełniacza liczby mnogiej, nie zastanawiamy się nad tym, wiemy to po prostu i już.
A inne zdania: Idę na spacer z sześciorgiem dzieci. Albo: Przyglądam się dwóm domom. Bawię się z siedmioma psami. Brzmi naprawdę skomplikowanie, mimo to wybierasz zawsze poprawną formę. Wyobraź sobie jednak osobę uczącą się języka polskiego, albo jeszcze lepiej nauczyciela, który musi jej to wszystko wytłumaczyć.
Ucząc się niemieckiego jesteś w komfortowej sytuacji. Z liczebnikami głównymi nic się nie dzieje. Mówisz więc:
Ich gehe mit sechs Kindern spazieren.
Ich schaue mir zwei Häuser an.
Ich spiele mit sieben Hunden.
Jeśli chodzi o rzeczownik w tych przykładach (w zdaniu pierwszym i trzecim), to dostaje on w celowniku liczby mnogiej -n, ale musisz przyznać, że to jest po prostu nic w porównaniu z polskim.
Jesteś już więc zmotywowany / a do słuchania tego odcinka, którego trankrypcję odczytasz na moim blogu www.niemieckizmoniką.pl.
Pomyślałam, że liczby, nawet te tylko od zera do stu zasługują na odzielny odcinek. Chciałabym zaproponować Ci powtarzanie liczb w trochę niekonwencjonalny sposób. Mogłabym też powiedzieć: daj się uwieść liczbom, pozwól, żeby nie były dla Ciebie czymś trudnym do wymówienia. Zdaj się na mnie, wiem co robię ;-)
Po liczbach będzie tylko jedno pytanie o wiek i przykłady odpowiedzi.
Zanim zacznę liczyć od 0 do 100, co gwarantuje, że nie będzie nudne, jedno słowo o tworzeniu liczb. Jest to naprawdę proste: począwszy od 21 mówisz cyfrę od tyłu razem z „i“ – „und“, a mianowicie: einundzwanzig. I tak do 99: neunundneunzig. Potem to już tylko sto: hundert.
Namawiam Cię do powtarzania razem ze mną.
0 null 1 eins 2 zwei
3 drei 4 vier 5 fünf
6 sechs 7 sieben 8 acht
9 neun 10 zehn 11 elf
12 zwölf 13 dreizehn 14 vierzehn
15 fünfzehn 16 sechzehn 17 siebzehn
18 achtzehn 19 neunzehn 20 zwanzig
21 einundzwanzig 22 zweiundzwanzig
23 dreiundzwanzig 24 vierundzwanzig
25 fünfundzwanzig 26 sechsundzwanzig
27 siebenundzwanzig 28 achtundzwanzig
29 neunundzwanzig 30 dreißig
31 einunddreißig 32 zweiunddreißig
33 dreiunddreißig 34 vierunddreißig
35 fünfunddreißig 36 sechsunddreißig
37 siebenunddreißig 38 achtunddreißig
39 neununddreißig 40 vierzig
41 einundvierzig 42 zweiundvierzig
43 dreiundvierzig 44 vierundvierzig
45 fünfundvierzig 46 sechsundvierzig
47 siebenundvierzig 48 achtundvierzig
49 neunundvierzig 50 fünfzig
51 einundfünfzig 52 zweiundfünfzig
53 dreiundfünfzig 54 vierundfünfzig
55 fünfundfünfzig 56 sechsundfünfzig
57 siebenundfünfzig 58 achtundfünfzig
59 neunundfünfzig 60 sechzig
61 einundsechzig 62 zweiundsechzig
63 dreiundsechzig 64 vierundsechzig
65 fünfundsechzig 66 sechsundsechzig
67 siebenundsechzig 68 achtundsechzig
69 neunundsechzig 70 siebzig
71 einundsiebzig 72 zweiundsiebzig
73 dreiundsiebzig 74 vierundsiebzig
75 fünfundsiebzig 76 sechsundsiebzig
77 siebenundsiebzig 78 achtundsiebzig
79 neunundsiebzig 80 achtzig
81 einundachtzig 82 zweiundachtzig
83 dreiundachtzig 84 vierundachtzig
85 fünfundachtzig 86 sechsundachtzig
87 siebenundachtzig 88 achtundachtzig
89 neunundachtzig 90 neunzig
91 einundneunzig 92 zweiundneunzig
93 dreiundneunzig 94 vierundneunzig
95 fünfundneunzig 96 sechsundneunzig
97 siebenundneunzig 98 achtundneunzig
99 neunundneunzig 100 hundert
Trochę mnie poniosło i zaczęłam liczyć na końcu wstecz, wybacz ;-)
Po tylu liczbach tylko jedno pytanie: Ile masz lat?
Wie alt bist du? Ile masz lat? Wie alt bist du?
albo formalnie:
Wie alt sind Sie? Ile ma pan/pani lat? Ile mają państwo/panowie/panie lat? Wie alt sind Sie?
Odpowiadamy:
Ich bin … i tu wstawiamy liczbę Jahre alt.
np.:
Ich bin 20 Jahre alt. Mam 20 lat. Ich bin 20 Jahre alt.
Ich bin 25 Jahre alt. Mam 25 lat. Ich bin 25 Jahre alt.
Ich bin 30 Jahre alt. Mam 30 lat. Ich bin 30 Jahre alt.
Ich bin 35 Jahre alt. Mam 35 lat. Ich bin 35 Jahre alt.
Podobne pytanie:
Wie alt ist er? Ile on ma lat Wie alt ist er?
Przykladowe odpowiedzi:
Er ist 40 Jahre alt. On ma 40 lat. Er ist 40 Jahre alt.
Er ist 45 Jahre alt. On ma 45 lat. Er ist 45 Jahre alt.
Er ist 50 Jahre alt. On ma 50 lat. Er ist 50 Jahre alt.
I jedno słówko:
das Alter wiek das Alter
Na koniec proponuję parę zadań matematycznych.
plus to plus
minus to minus
ist to jest, w tym kontekście „równa się”
I jeszcze jedno pytanie:
wie viel ile wie viel
Wie viel ist 3 + 6 ? Ile jest 3 + 6 ?
3 + 6 ist 9. 3 + 6 jest 9
Zaczynamy!
Wie viel ist 3 + 6 ?
3 + 6 ist 9.
Wie viel ist 7 – 5 ?
7 – 5 ist 2.
Wie viel ist 14 + 8 ?
14 + 8 ist 22.
Wie viel ist 45 – 9 ?
45 – 9 ist 36.
Wie viel ist 74 + 26?
74 + 26 ist 100.
Drogi słuchaczu, droga słuchaczko, jeśli nie wyszło od razu wszystko tak świetnie, nie przejmuj się.
Rom wurde auch nicht an einem Tag erbaut. Nie od razu Kraków zbudowano.
Es ist noch kein Meister vom Himmel gefallen. Nikt nie rodzi się mistrzem.
Dziękuję za wysłuchanie, trzymaj się, pa! Tschüs!
Jestem singielką – odcinek 11
Jak powiedzieć po niemiecku, że jest się żonatym, a jak, że rozwiedzionym.? Te i inne podobne pytania, trochę gramatyki i parę nowych słówek. Prosta lekcja, ale dużo się nauczysz, powtarzając za mną!
Jestem singielką – transkrypcja odcinka nr 11
Cześć! Mam na imię Monika. Dzisiaj przedstawię pytania i odpowiedzi na temat:
-
stanu cywilnego
-
dzieci
Będą również:
-
koniugacje czasowników „sein“(być), „leben“(żyć), „haben“(mieć), „wohnen“(mieszkać) i „glauben“ (myśleć, wierzyć, sądzić) w czasie teraźniejszym
-
negacja ze słowem „nicht“(nie)
Czeka cię również parę nowych słówek. Jak zwykle robię krótką przerwę po niemieckim słówku lub zdaniu. Powtarzaj proszę na głos. Transkrypcję możesz przeczytać na moim blogu: www.niemieckizmoniką.pl.
Chciałabym, żebyś dzięki dzisiejszemu odcinkowi nie tylko poznał/poznała nowe wyrażenia, ale również sięgnęła po wcześniejsze nagrania. Jeżeli dopiero zaczynasz poznawać niemiecki, ale również w celu gruntownej powtórki i utrwalenia posiadanej już przez ciebie wiedzy, możesz sięgnąć do odcinków nr1, 2 i 10.
Zaczynamy!
Wiesz już, w jaki sposób powiedzieć, jak się nazywasz, skąd jesteś i czym się zajmujesz zawodowo.
Ich heiße Monika, ich komme aus Polen und arbeite als Lehrerin.
Nazywam się Monika, pochodzę z Polski i pracuję jako nauczycielka.
Ich heiße Monika, ich komme aus Polen und arbeite als Lehrerin.
Znasz podstawowe zwroty na powitanie i pożegnanie, np.:
Guten Morgen! Dzień dobry! (używane rano) Guten Morgen!
Guten Tag! Dzień dobry! Guten Tag!
Auf Wiedersehen! Do widzenia! Auf Wiedersehen!
Bitte proszę Bitte
Danke dziękuję Danke
i jeszcze parę innych.
Wiesz, jak się zapytać o samopoczucie i na to odpowiedzieć, np.:
Wie geht`s? Co słychać? Wie geht`s?
Sehr gut, danke. Bardzo dobrze, dziękuję. Sehr gut, danke.
Znasz formalną formę „Sie”, pisaną zawsze dużą literą i oznaczającą pan/pani/państwo/panowie/panie
Poznałeś/poznałaś alfabet i koniugację czasowników „kommen“(przyjść), „heißen“ (nazywać się) i „sein“ (być) w liczbie pojedynczej czasu teraźniejszego.
Jeżeli jednak masz jakieś z tym trudności lub nie wszystko jest jeszcze jasne, odsyłam do wspomnianych odcinków nr 1, 2 i 10.
Pierwsze nowe słowo na dziś:
der Familienstand stan cywilny der Familienstand
Ich bin verheiratet. Jestem mężatką. Jestem żonaty. Ich bin verheiratet.
Ich bin geschieden. Jestem rozwiedziona, rozwiedziony. Ich bin geschieden.
A teraz mniej oficjalnie i bardziej szczegółowo:
Ich bin Single. Jestem singlem/singielką. Ich bin Single.
Ich lebe allein. Żyje sama/sam. Ich lebe allein.
Wir sind nicht verheiratet, aber Thomas und ich leben zusammen.
Nie jesteśmy małżeństwem, ale Thomas i ja żyjemy razem.
Wir sind nicht verheiratet, aber Thomas und ich leben zusammen.
Zanim przejdziemy do dalszych zdań, przedstawiam czasowniki „sein“(być), „leben“(żyć) i „haben“(mieć) w czasie teraźniejszym.
czasownik „być”
sein być sein
ich bin (ja) jestem ich bin
du bist (ty) jesteś du bist
er/sie/es ist on, ona, ono jest er/sie/es ist
wir sind (my) jesteśmy wir sind
ihr seid (wy) jesteście ihr seid
sie sind oni/one są sie sind
Sie sind Sie pisane dużą literą: pan/pani jest, państwo, panowie, panie są Sie sind
czasownik „leben”
leben żyć leben
ich lebe (ja) żyję ich lebe
du lebst (ty) żyjesz du lebst
er/sie/es lebt on/ona/ono żyje er/sie/es lebt
wir leben (my) żyjemy wir leben
ihr lebt (wy) żyjecie ihr lebt
sie leben oni/one żyją sie leben
Sie leben Sie pisane dużą literą: pan/pani żyje, państwo, panowie, panie żyją Sie leben
czasownik „haben“
haben mieć haben
ich habe (ja) mam ich habe
du hast (ty) masz du hast
er/sie/es hat on, ona, ono ma er/sie/es hat
wir haben (my) mamy wir haben
ihr habt (wy) macie ihr habt
sie haben oni, one mają się haben
Sie haben „Sie” pisane dużą literą: pan/pani ma, państwo/panowie/panie mają Sie haben
Przechodzimy do dzieci.
Ich habe ein Kind. Mam dziecko. Ich habe ein Kind.
Ich habe zwei Kinder. Mam dwoje dzieci. Ich habe zwei Kinder.
Ich habe keine Kinder. Nie mam dzieci. Ich habe keine Kinder.
Nie omawiamy na razie liczby mnogiej, więc przyjmij proszę tę formę:
das Kind dziecko das Kind
die Kinder dzieci die Kinder
Jak mogę powiedzieć, że nie jestem mężatką/żonaty?
Ich bin nicht verheiratet. Nie jestem mężatką/żonaty. Ich bin nicht verheiratet.
Mamy tu zaprzeczenie w formie słowa „nicht“, które zaprzecza czasownik i stoi za nim.
Ich bin nicht verheiratet. Nie jestem mężatką/żonaty. Ich bin nicht verheiratet.
We wcześniejszym zdaniu o dzieciach było jednak słowo „keine“. Zaprzeczenie to dotyczy rzeczownika i stoi przed nim. O tym też będzie wkrótce.
Jakie możemy podać przykłady z zaprzeczeniem „nicht“?
Ich heiße nicht Monika. Nie nazywam się Monika. Ich heiße nicht Monika.
Ich komme nicht aus Polen. Nie pochodzę z Polski. Ich komme nicht aus Polen.
Ich arbeite nicht als Lehrerin. Nie pracuję jako nauczycielka. Ich arbeite nicht als Lehrerin.
Er ist nicht verheiratet. On nie jest żonaty. Er ist nicht verheiratet.
Sie lebt nicht allein. Ona nie żyje sama. Sie lebt nicht allein.
Wir sind nicht geschieden. Nie jesteśmy rozwiedzeni. Wir sind nicht geschieden.
Wir leben nicht zusammen. Nie żyjemy razem. Wir leben nicht zusammen.
Ich glaube, sie ist nicht verheiratet. Myślę, że ona nie jest mężatką. Ich glaube, sie ist nicht verheiratet.
Da ist richtig, sie ist nicht verheiratet. To się zgadza, ona nie jest mężatką. Da ist richtig, sie ist nicht verheiratet.
Das ist falsch, er ist nicht geschieden. To nieprawda, on nie jest rozwiedziony. Das ist falsch, er ist nicht geschieden.
Usłyszałeś/usłyszałaś tu nowe słowa:
verheiratet zamężna, żonaty verheiratet
geschieden rozwiedziony, rozwiedziona geschieden
glauben myśleć, wierzyć glauben
allein sam, sama allein
richtig dobrze, poprawnie richtig
falsch źle, niepoprawnie falsch
Przyjrzyjmy się czasownikom „wohnen“ – mieszkać i „glauben“ – myśleć, wierzyć:
czasownik „wohnen“
„wohnen“ mieszkać „wohnen“
ich wohne (ja) mieszkam ich wohne
du wohnst (ty) mieszkasz du wohnst
er/sie/es wohnt on/ona/ono mieszka er/sie/es wohnt
wir wohnen (my) mieszkamy wir wohnen
ihr wohnt (wy) mieszkacie ihr wohnt
sie wohnen oni/one mieszkają sie wohnen
Sie wohnen „Sie“ pisane dużą literą: pan/pani mieszka, państwo/panowie/panie mieszkają
Sie wohnen
W tym miejscu słówko „wo“ – gdzie, np. W pytaniu:
Wo wohnst du? Gdzie mieszkasz? Wo wohnst du?
Wo wohnen Sie? Gdzie pan/pani mieszka? Gdzie państwo/panowie/panie mieszkają? Wo wohnen Sie?
I przykładowe odpowiedzi:
Ich wohne in Berlin. Mieszkam w Berlinie. Ich wohne in Berlin.
Ich wohne in Warschau. Mieszkam w Warszawie. Ich wohne in Warschau.
O szyku zdania, a przede wszystkim o pozycji czasownika będzie w następnych odcinkach.
czasownik „glauben“
glauben myśleć, wierzyć glauben
ich glaube (ja) myślę ich glaube
du glaubst (ty) myślisz du glaubst
er/sie/es glaubt on/ona/ono myśli er/sie/es glaubt
wir glauben (my)myślimy wir glauben
ihr glaubt (wy)myślicie ihr glaubt
sie glauben oni, one myślą sie glauben
Sie glauben „Sie“ pisane dużą literą: pan/pani myśli, państwo/panowie/panie myślą Sie glauben
Oto słówka związane z dzisiejszą lekcją i jednocześnie powtórka. Po słowie wpowiedzianym po polsku jest przerwa, żebyś powiedział/powiedziała je po niemiecku. Następnie słyszysz to słowo, żeby je sprawdzić.
stan cywilny der Familienstand
rok das Jahr, -e
dziecko das Kind,-er
żyć leben
sam/sama allein
żyć samemu allein leben
razem zusammen
żyć razem zusammenleben
mieszkać wohnen
w in
rozwiedziona, rozwiedziony geschieden
zamężna, żonaty verheiratet
gdzie wo
myśleć, wierzyć glauben
mieć haben
robić machen
poprawny, poprawnie richtig
błędny, nieprawidłowy falsch
świetnie super
ale aber
„nie“ z rzeczownikami kein
„nie” często z czasownikami nicht
Gratuluję, żu wysłuchałeś/wysłuchałaś do końca. Dziękuję, życzę Ci dużo słońca dzisiaj, albo jutro! Pa i do następnego razu! Bis zum nächsten Mal!
Kim jesteś? – odcinek nr 10
W dzisiejszym odcinku poznasz:
- pytania o zawód
- odpowiedzi na nie
- nazwy powszednich zawodów
- koniugację czasowników: „machen“ (robić) i „arbeiten“ (pracować) w liczbie pojedynczej i mnogiej czasu teraźniejszego
- przyimki: als (jako, jak), bei (w kontekście dzisiejszego tematu to „w“) oraz in (w)
- tworzenie rzeczownika rodzaju żeńskiego za pomocą końcówki -in
Kim jesteś? – transkrypcja odcinka nr 10
Cześć, tu Monika. W dzisiejszym odcinku poznasz:
-
pytania o zawód
-
odpowiedzi na nie
-
nazwy powszednich zawodów
-
koniugację czasowników: „machen“ (robić) i „arbeiten“ (pracować) w liczbie pojedynczej i mnogiej czasu teraźniejszego
-
przyimki: als (jako, jak), bei (w kontekście dzisiejszego tematu to „w“) oraz in (w)
-
tworzenie rzeczownika rodzaju żeńskiego za pomocą końcówki -in
Po każdym niemieckim słowie, wypowiadanym przeze mnie dwa razy i które należy zapamiętać jest krótka przerwa na jego powtórzenie. Jeśli masz tę możliwość, żeby powtarzać na głos wyrażenia, zdania i pytania, to bardzo do tego zachęcam. W ten sposób naprawdę możesz szybciej nauczyć się nowych rzeczy. Wszystko, co słyszysz, jest do przeczytania w formie transkrypcji na moim blogu: www.niemieckizmoniką.pl. Tam też możesz podzielić się ze mną Twoimi uwagami na temat tego podcastu. Wystarcz, że klikniesz na dany odcinek i na jego końcu jest możliwość zostawienia komentarza lub lika w formie gwiazdki. Możesz też zasubskrybować mój blog, żeby na bieżąco dostawać kolejne odcinki.
No to lecimy!
Pytanie pierwsze:
Kim jesteś? (W znaczeniu: Kim jesteś z zawodu? / Co robisz zawodowo? / Czym się zajmujesz zawodowo?)
Was bist du von Beruf? Kim jesteś? Was bist du von Beruf?
albo:
Was machst du beruflich? Kim jesteś? Was machst du beruflich?
der Beruf zawód der Beruf
beruflich zawodowo beruflich
Odpowiednio do formy „Sie“, czyli pan/pani/państwo/panowie/panie:
Was sind Sie von Beruf? Kim pan/pani jest? Kim państwo/panie/panowie są? Was sind Sie von Beruf?
albo:
Was machen Sie beruflich? Kim pan/ pani jest? / Kim państwo/ panie/ panowie są? Was machen Sie beruflich?
Na to pytanie odpowiadamy:
Ich bin … i tu wstawiamy nazwę zawodu Ich bin …
W moim przypadku jest to:
Ich bin Lehrerin. Jestem nauczycielką. Ich bin Lehrerin.
Jeżeli jesteś mężczyzną i nauczycielem, to powiesz:
Ich bin Lehrer. Jestem nauczycielem. Ich bin Lehrer.
Chcę zwrócić tutaj uwagę na dwie sprawy:
Pierwsza rzecz to brak rodzajnika der, die, das przy zawodzie w tego typu zdaniach: Ich bin Lehrerin. Nie musimy więc pamiętać o tym, żeby wstawić odpowiedni rodzajnik.
Druga kwestia, to końcówka -in. Poprzez dodanie tej końcowki do nazwy zawodu w jego formie podstawowej, w naszym przykładzie „Lehrer“ (nauczyciel), który jest rodzaju męskiego, otrzymujemy rzeczownik rodzaju żeńskiego.
der Lehrer nauczyciel der Lehrer
die Lehrerin nauczycielka die Lehrerin
Rodzajnik rzeczownika, który wskazuje na jego rodzaj będzie omawiany w kolejnych odcinkach.
Inną możliwą odpowiedzią na pytanie:
Was machst du beruflich? Was machst du beruflich?
Was bist du von Beruf? Was bist du von Beruf?
albo formalnie:
Was machen Sie beruflich? Was machen Sie beruflich?
Was sind Sie von Beruf? Was sind Sie von Beruf?
Jest odpowiedź:
Ich arbeite als … i tu wstawiamy nazwę zawodu Ich arbeite als …
„Als“ oznacza w tym kontekście „jako“
Oto parę podstawowych zawodów, w rodzaju męskim i żeńskim.
der Arzt, -en lekarz der Arzt, -en
die Ärztin, -nen lekarka die Ärztin, -nen
der Architekt, -en architekt der Architekt, -en
die Architektin, nen architektka die Architektin, nen
der Friseur, -e fryzjer der Friseur, -e
die Friseurin, -nen fryzjerka die Friseurin, -nen
der Ingenieur, -e inżynier der Ingenieur, -e
die Ingenieurin, -nen pani inżynier die Ingenieurin, -nen
der Journalist, -en dziennikarz der Journalist, -en
die Journalistin, -nen dziennikarka die Journalistin, -nen
der Kellner, – kelner der Kellner, –
die Kellnerin, -nen kelnerka die Kellnerin, -nen
der Lehrer, – nauczyciel der Lehrer, –
die Lehrerin, -nen nauczycielka die Lehrerin, -nen
der Mechatroniker, – mechatronik der Mechatroniker, –
die Mechatronikerin, -nen pani mechatronik die Mechatronikerin, -nen
der Schauspieler, – aktor der Schauspieler, –
die Schauspielerin, -nen aktorka die Schuspielerin, -nen
der Sekretär, -e sekretarz der Sekretär, -e
die Sekretärin, -nen sekretarka die Sekretärin, -nen
der Verkäufer, – sprzedawca der Verkäufer, –
die Verkäuferin, -nen sprzedawczyni die Verkäuferin, -nen
dodatkowo:
der Student, -en student der Student, -en
die Studentin , -nen studentka die Studentin, -nen
der Schüler, – uczeń der Schüler, –
die Schülerin, -nen uczennica die Schülerin, -nen
Jest w tych wymienionych zawodach ten, który wykonujesz? Jak nie, to znajdź swój zawód w słowniku. Często używa się angielskich określeń, więc, jeśli nie znajdziesz nic pasującego po niemiecku, możesz wyjątkowo sięgnąć po słowo angielskie.
Chciałabym wprowadzić tutaj jeszcze dodatkowe zdania dotyczące tego, w jakiej firmie i w jakim mieście (lub państwie) się pracuje.
Ich arbeite bei … i tu wstawiasz nazwę firmy Ich arbeite bei …
np.:
Ich arbeite bei Superheld. Pracuję w firmie Superheld. Ich arbeite bei Superheld.
Przyimek „bei“ ma różne znaczenia, w dzisiejszym kontekście jest to po prostu „w“. Mamy więc uzupełnienie:
Ich bin Verkäufer und arbeite bei Superheld. Jestem sprzedawcą i pracuję w Superheld.
Ich bin Verkäufer und arbeite bei Superheld.
Firma Superheld jest w tym przypadku twoim pracodawcą.
der Arbeitgeber pracodawca der Arbeitgeber
Dodatkowym uzupełnieniem jest też informacja, w jakim mieście lub państwie się pracuje:
Ich arbeite in …. I tu wstawiasz miasto lub państwo. Ich arbeite in …
„in” to po prostu „w“.
Ich arbeite in Berlin. Pracuję w Berlinie. Ich arbeite in Berlin.
Ich arbeite in Warschau. Pracuję w Warszawie. Ich arbeite in Warschau.
Ich arbeite in Polen. Pracuję w Polsce. Ich arbeite in Polen.
Nazwy własne, czyli np. miasta, państwa nie mają z reguły rodzajnka i nie odmieniają się. Są jednak wyjątki. W tym miejscu odsyłam do odcinka drugiego, gdzie były przedstawione nazwy państw, które trzeba używać z rodzajnikiem i to w dodatku w odpowiednim przypadku. Tych państw jest jednak tak mało, że można spokojnie nauczyć się ich na pamięć, wraz z ich deklinacją.
A teraz czas na dwa czasowniki arbeiten (pracować) i machen (robić) i ich koniugację w liczbie pojedynczej i mnogiej czasu teraźniejszego. Przy tej okazji poznasz zaimki „ja”, „ty” itd. albo je powtórzysz. Liczbę pojedynczą oraz formę Sie znasz już z odcinka pierwszego, teraz czas na całość.
Zaczniemy od zaimków:
liczba pojedyncza (Singular)
ich ja ich
du ty du
er on er
sie ona sie
es ono es
liczba mnoga (Plural)
wir my wir
ihr wy ihr
sie oni, one sie
Sie pisane dużą literą oznacza pan, pani, państwo, panowie, panie. Sie
czasownik „arbeiten“
arbeiten pracować arbeiten
ich arbeite (ja) pracuję ich arbeite
du arbeitest (ty) pracujesz du arbeitest
er/sie/es arbeitet on/ona/ono pracuje er/sie/es arbeitet
wir arbeiten (my) pracujemy wir arbeiten
ihr arbeitet (wy) pracujecie ihr arbeitet
sie arbeiten oni/one pracują się arbeiten
Sie arbeiten Sie pisane dużą literą: pan/pani pracuje, państwo/panowie/panie pracują Sie arbeiten
W polskim „ja”, „ty”, „my”, „wy” się pomija, w niemieckim trzeba używać prawie zawsze wszystkich zaimków.
Forma „Sie” łączy się z trzecią osobą liczby mnogiej:
Sie arbeiten. Pan/pani pracuje. Państwo/ panowie/panie pracują. Sie arbeiten.
czasownik „machen“
machen robić machen
ich mache (ja) robię ich mache
du machst (ty) robisz du machst
er/sie/es macht on/ona/ono robi er/sie/es macht
wir machen (my) robimy wir machen
ihr macht (wy) robicie ihr macht
sie machen oni/one robią sie machen
Sie machen Sie pisane dużą literą: pan/pani robi, państwo/panowie/panie robią Sie machen
Chciałabym wprowadzić w tym miejscu jeszcze trzy słowa:
das Praktikum praktyka das Praktikum
die Ausbildung nauka zawodu lub wykształcenie die Ausbildung
der Job praca, zajęcie der Job
Tego ostatniego słowa – der Job – używamy przy określaniu dodatkowego zajęcia, pracy, którą wykonuje się np. jednocześnie studiując. Mamy więc zdanie:
Pracuję jako Barkeeper. Ich habe einen Job als Barkeeper.
Użyjemy tych słów w następujących zdaniach:
Ich mache ein Praktikum bei … Odbywam praktykę w …i tu wstawiamy nazwę firmy, w której odbywamy praktykę Ich mache ein Praktikum bei …
Ich mache ein Praktikum als … Odbywam praktykę jako … i tu wstawiamy zawód, czynność, którą wykonujemy w ramach praktyki Ich mache ein Praktikum als …
Ich mache eine Ausbildung bei … Uczę się zawodu w …i tu wstawiamy nazwę firmy, w której uczę się zawodu Ich mache eine Ausbildung bei …
Ich mache eine Ausbildung als … Uczę się zawodu … i tu wstawiamy zawód Ich mache eine Ausbildung als …
dodatkowe słówka w tym kontekście to:
die Hochschule szkoła wyższa die Hochschule
die Universität uniwersytet die Universität
die Schule szkoła die Schule
die Stelle stanowisko die Stelle
studieren studiować studieren
arbeitslos bezrobotny arbeitslos
was co was
Czas na powtórkę. Po polskim pytaniu, zdaniu lub słowie następuje krótka przerwa, abyś powiedział to samo po niemiecku. Potem słyszysz to samo jeszcze raz do sprawdzenia i ewentualnego powtórzenia
Kim jesteś? Was bist du von Beruf?
Kim jesteś? – druga wersja – Was machst du beruflich?
Kim pan/pani jest? / Kim państwo/panie/panowie są? Was sind Sie von Beruf?
Kim pan/pani jest? / Kim państwo/panie/panowie są? – druga wersja – Was machen Sie beruflich?
Jestem nauczycielką. Ich bin Lehrerin.
Pracuję jako nauczycielka. Ich arbeite als Lehrerin.
Pracuję w Superheld. Ich arbeite bei Superheld.
Pracuję w Berlinie. Ich arbeite in Berlin.
Jestem studentem. Ich bin Student
Jestem studentką. Ich bin Studentin.
Jestem uczniem. Ich bin Schüler.
Jestem uczennicą. Ich bin Schülerin.
Odbywam praktykę w Superheld. Ich mache ein Praktikum bei Superheld.
Odbywam praktykę jako sekretarka. Ich mache ein Praktikum als Sekräterin.
Uczę się zawodu w XLcut . Ich mache eine Ausbildung bei XLcut.
Uczę się zawodu fryzjera. Ich mache eine Ausbildung als Friseur.
Pracuję jako barman. Ich habe einen Job als Barkeeper.
zawody Berufe
lekarz der Arzt
lekarka die Ärztin
architekt der Architekt
architektka die Architektin
fryzjer der Friseur
fryzjerka die Friseurin
inżynier der Ingenieur
pani inżynier die Ingenieurin
dziennikarz der Journalist
dziennikarka die Journalistin
kelner der Kellner
kelnerka die Kellnerin
nauczyciel der Lehrer
nauczycielka die Lehrerin
mechatronik der Mechatroniker
pani mechatronik die Mechatronikerin
aktor der Schauspieler
aktorka die Schuspielerin
sekretarz der Sekretär
sekretarka die Sekretärin
sprzedawca der Verkäufer
sprzedawczyni die Verkäuferin
pracodawca der Arbeitgeber
szkoła wyższa die Hochschule
uniwersytet die Universität
szkoła die Schule
stanowisko die Stelle
studiować studieren
bezrobotny arbeitslos
co was
student der Student
studentka die Studentin
uczeń der Schüler
uczennica die Schülerin
Mój drogi uczniu, moja droga uczennico. Daje Ci chwilę wytchnienia i kończę na dzisiaj. Jeśli masz uwagi co do mojego podcastu, to napisz na adres: kontakt@niemieckizmoniką.pl
Bardzo dziękuję za słuchanie i zapraszam do na kolejny odcinek o tytule:
„Jestem singielką”.
Na razie! Bis bald!