W dzisiejszym odcinku poznasz:
- pytania o zawód
- odpowiedzi na nie
- nazwy powszednich zawodów
- koniugację czasowników: „machen“ (robić) i „arbeiten“ (pracować) w liczbie pojedynczej i mnogiej czasu teraźniejszego
- przyimki: als (jako, jak), bei (w kontekście dzisiejszego tematu to „w“) oraz in (w)
- tworzenie rzeczownika rodzaju żeńskiego za pomocą końcówki -in
Kim jesteś? – transkrypcja odcinka nr 10
Cześć, tu Monika. W dzisiejszym odcinku poznasz:
-
pytania o zawód
-
odpowiedzi na nie
-
nazwy powszednich zawodów
-
koniugację czasowników: „machen“ (robić) i „arbeiten“ (pracować) w liczbie pojedynczej i mnogiej czasu teraźniejszego
-
przyimki: als (jako, jak), bei (w kontekście dzisiejszego tematu to „w“) oraz in (w)
-
tworzenie rzeczownika rodzaju żeńskiego za pomocą końcówki -in
Po każdym niemieckim słowie, wypowiadanym przeze mnie dwa razy i które należy zapamiętać jest krótka przerwa na jego powtórzenie. Jeśli masz tę możliwość, żeby powtarzać na głos wyrażenia, zdania i pytania, to bardzo do tego zachęcam. W ten sposób naprawdę możesz szybciej nauczyć się nowych rzeczy. Wszystko, co słyszysz, jest do przeczytania w formie transkrypcji na moim blogu: www.niemieckizmoniką.pl. Tam też możesz podzielić się ze mną Twoimi uwagami na temat tego podcastu. Wystarcz, że klikniesz na dany odcinek i na jego końcu jest możliwość zostawienia komentarza lub lika w formie gwiazdki. Możesz też zasubskrybować mój blog, żeby na bieżąco dostawać kolejne odcinki.
No to lecimy!
Pytanie pierwsze:
Kim jesteś? (W znaczeniu: Kim jesteś z zawodu? / Co robisz zawodowo? / Czym się zajmujesz zawodowo?)
Was bist du von Beruf? Kim jesteś? Was bist du von Beruf?
albo:
Was machst du beruflich? Kim jesteś? Was machst du beruflich?
der Beruf zawód der Beruf
beruflich zawodowo beruflich
Odpowiednio do formy „Sie“, czyli pan/pani/państwo/panowie/panie:
Was sind Sie von Beruf? Kim pan/pani jest? Kim państwo/panie/panowie są? Was sind Sie von Beruf?
albo:
Was machen Sie beruflich? Kim pan/ pani jest? / Kim państwo/ panie/ panowie są? Was machen Sie beruflich?
Na to pytanie odpowiadamy:
Ich bin … i tu wstawiamy nazwę zawodu Ich bin …
W moim przypadku jest to:
Ich bin Lehrerin. Jestem nauczycielką. Ich bin Lehrerin.
Jeżeli jesteś mężczyzną i nauczycielem, to powiesz:
Ich bin Lehrer. Jestem nauczycielem. Ich bin Lehrer.
Chcę zwrócić tutaj uwagę na dwie sprawy:
Pierwsza rzecz to brak rodzajnika der, die, das przy zawodzie w tego typu zdaniach: Ich bin Lehrerin. Nie musimy więc pamiętać o tym, żeby wstawić odpowiedni rodzajnik.
Druga kwestia, to końcówka -in. Poprzez dodanie tej końcowki do nazwy zawodu w jego formie podstawowej, w naszym przykładzie „Lehrer“ (nauczyciel), który jest rodzaju męskiego, otrzymujemy rzeczownik rodzaju żeńskiego.
der Lehrer nauczyciel der Lehrer
die Lehrerin nauczycielka die Lehrerin
Rodzajnik rzeczownika, który wskazuje na jego rodzaj będzie omawiany w kolejnych odcinkach.
Inną możliwą odpowiedzią na pytanie:
Was machst du beruflich? Was machst du beruflich?
Was bist du von Beruf? Was bist du von Beruf?
albo formalnie:
Was machen Sie beruflich? Was machen Sie beruflich?
Was sind Sie von Beruf? Was sind Sie von Beruf?
Jest odpowiedź:
Ich arbeite als … i tu wstawiamy nazwę zawodu Ich arbeite als …
„Als“ oznacza w tym kontekście „jako“
Oto parę podstawowych zawodów, w rodzaju męskim i żeńskim.
der Arzt, -en lekarz der Arzt, -en
die Ärztin, -nen lekarka die Ärztin, -nen
der Architekt, -en architekt der Architekt, -en
die Architektin, nen architektka die Architektin, nen
der Friseur, -e fryzjer der Friseur, -e
die Friseurin, -nen fryzjerka die Friseurin, -nen
der Ingenieur, -e inżynier der Ingenieur, -e
die Ingenieurin, -nen pani inżynier die Ingenieurin, -nen
der Journalist, -en dziennikarz der Journalist, -en
die Journalistin, -nen dziennikarka die Journalistin, -nen
der Kellner, – kelner der Kellner, –
die Kellnerin, -nen kelnerka die Kellnerin, -nen
der Lehrer, – nauczyciel der Lehrer, –
die Lehrerin, -nen nauczycielka die Lehrerin, -nen
der Mechatroniker, – mechatronik der Mechatroniker, –
die Mechatronikerin, -nen pani mechatronik die Mechatronikerin, -nen
der Schauspieler, – aktor der Schauspieler, –
die Schauspielerin, -nen aktorka die Schuspielerin, -nen
der Sekretär, -e sekretarz der Sekretär, -e
die Sekretärin, -nen sekretarka die Sekretärin, -nen
der Verkäufer, – sprzedawca der Verkäufer, –
die Verkäuferin, -nen sprzedawczyni die Verkäuferin, -nen
dodatkowo:
der Student, -en student der Student, -en
die Studentin , -nen studentka die Studentin, -nen
der Schüler, – uczeń der Schüler, –
die Schülerin, -nen uczennica die Schülerin, -nen
Jest w tych wymienionych zawodach ten, który wykonujesz? Jak nie, to znajdź swój zawód w słowniku. Często używa się angielskich określeń, więc, jeśli nie znajdziesz nic pasującego po niemiecku, możesz wyjątkowo sięgnąć po słowo angielskie.
Chciałabym wprowadzić tutaj jeszcze dodatkowe zdania dotyczące tego, w jakiej firmie i w jakim mieście (lub państwie) się pracuje.
Ich arbeite bei … i tu wstawiasz nazwę firmy Ich arbeite bei …
np.:
Ich arbeite bei Superheld. Pracuję w firmie Superheld. Ich arbeite bei Superheld.
Przyimek „bei“ ma różne znaczenia, w dzisiejszym kontekście jest to po prostu „w“. Mamy więc uzupełnienie:
Ich bin Verkäufer und arbeite bei Superheld. Jestem sprzedawcą i pracuję w Superheld.
Ich bin Verkäufer und arbeite bei Superheld.
Firma Superheld jest w tym przypadku twoim pracodawcą.
der Arbeitgeber pracodawca der Arbeitgeber
Dodatkowym uzupełnieniem jest też informacja, w jakim mieście lub państwie się pracuje:
Ich arbeite in …. I tu wstawiasz miasto lub państwo. Ich arbeite in …
„in” to po prostu „w“.
Ich arbeite in Berlin. Pracuję w Berlinie. Ich arbeite in Berlin.
Ich arbeite in Warschau. Pracuję w Warszawie. Ich arbeite in Warschau.
Ich arbeite in Polen. Pracuję w Polsce. Ich arbeite in Polen.
Nazwy własne, czyli np. miasta, państwa nie mają z reguły rodzajnka i nie odmieniają się. Są jednak wyjątki. W tym miejscu odsyłam do odcinka drugiego, gdzie były przedstawione nazwy państw, które trzeba używać z rodzajnikiem i to w dodatku w odpowiednim przypadku. Tych państw jest jednak tak mało, że można spokojnie nauczyć się ich na pamięć, wraz z ich deklinacją.
A teraz czas na dwa czasowniki arbeiten (pracować) i machen (robić) i ich koniugację w liczbie pojedynczej i mnogiej czasu teraźniejszego. Przy tej okazji poznasz zaimki „ja”, „ty” itd. albo je powtórzysz. Liczbę pojedynczą oraz formę Sie znasz już z odcinka pierwszego, teraz czas na całość.
Zaczniemy od zaimków:
liczba pojedyncza (Singular)
ich ja ich
du ty du
er on er
sie ona sie
es ono es
liczba mnoga (Plural)
wir my wir
ihr wy ihr
sie oni, one sie
Sie pisane dużą literą oznacza pan, pani, państwo, panowie, panie. Sie
czasownik „arbeiten“
arbeiten pracować arbeiten
ich arbeite (ja) pracuję ich arbeite
du arbeitest (ty) pracujesz du arbeitest
er/sie/es arbeitet on/ona/ono pracuje er/sie/es arbeitet
wir arbeiten (my) pracujemy wir arbeiten
ihr arbeitet (wy) pracujecie ihr arbeitet
sie arbeiten oni/one pracują się arbeiten
Sie arbeiten Sie pisane dużą literą: pan/pani pracuje, państwo/panowie/panie pracują Sie arbeiten
W polskim „ja”, „ty”, „my”, „wy” się pomija, w niemieckim trzeba używać prawie zawsze wszystkich zaimków.
Forma „Sie” łączy się z trzecią osobą liczby mnogiej:
Sie arbeiten. Pan/pani pracuje. Państwo/ panowie/panie pracują. Sie arbeiten.
czasownik „machen“
machen robić machen
ich mache (ja) robię ich mache
du machst (ty) robisz du machst
er/sie/es macht on/ona/ono robi er/sie/es macht
wir machen (my) robimy wir machen
ihr macht (wy) robicie ihr macht
sie machen oni/one robią sie machen
Sie machen Sie pisane dużą literą: pan/pani robi, państwo/panowie/panie robią Sie machen
Chciałabym wprowadzić w tym miejscu jeszcze trzy słowa:
das Praktikum praktyka das Praktikum
die Ausbildung nauka zawodu lub wykształcenie die Ausbildung
der Job praca, zajęcie der Job
Tego ostatniego słowa – der Job – używamy przy określaniu dodatkowego zajęcia, pracy, którą wykonuje się np. jednocześnie studiując. Mamy więc zdanie:
Pracuję jako Barkeeper. Ich habe einen Job als Barkeeper.
Użyjemy tych słów w następujących zdaniach:
Ich mache ein Praktikum bei … Odbywam praktykę w …i tu wstawiamy nazwę firmy, w której odbywamy praktykę Ich mache ein Praktikum bei …
Ich mache ein Praktikum als … Odbywam praktykę jako … i tu wstawiamy zawód, czynność, którą wykonujemy w ramach praktyki Ich mache ein Praktikum als …
Ich mache eine Ausbildung bei … Uczę się zawodu w …i tu wstawiamy nazwę firmy, w której uczę się zawodu Ich mache eine Ausbildung bei …
Ich mache eine Ausbildung als … Uczę się zawodu … i tu wstawiamy zawód Ich mache eine Ausbildung als …
dodatkowe słówka w tym kontekście to:
die Hochschule szkoła wyższa die Hochschule
die Universität uniwersytet die Universität
die Schule szkoła die Schule
die Stelle stanowisko die Stelle
studieren studiować studieren
arbeitslos bezrobotny arbeitslos
was co was
Czas na powtórkę. Po polskim pytaniu, zdaniu lub słowie następuje krótka przerwa, abyś powiedział to samo po niemiecku. Potem słyszysz to samo jeszcze raz do sprawdzenia i ewentualnego powtórzenia
Kim jesteś? Was bist du von Beruf?
Kim jesteś? – druga wersja – Was machst du beruflich?
Kim pan/pani jest? / Kim państwo/panie/panowie są? Was sind Sie von Beruf?
Kim pan/pani jest? / Kim państwo/panie/panowie są? – druga wersja – Was machen Sie beruflich?
Jestem nauczycielką. Ich bin Lehrerin.
Pracuję jako nauczycielka. Ich arbeite als Lehrerin.
Pracuję w Superheld. Ich arbeite bei Superheld.
Pracuję w Berlinie. Ich arbeite in Berlin.
Jestem studentem. Ich bin Student
Jestem studentką. Ich bin Studentin.
Jestem uczniem. Ich bin Schüler.
Jestem uczennicą. Ich bin Schülerin.
Odbywam praktykę w Superheld. Ich mache ein Praktikum bei Superheld.
Odbywam praktykę jako sekretarka. Ich mache ein Praktikum als Sekräterin.
Uczę się zawodu w XLcut . Ich mache eine Ausbildung bei XLcut.
Uczę się zawodu fryzjera. Ich mache eine Ausbildung als Friseur.
Pracuję jako barman. Ich habe einen Job als Barkeeper.
zawody Berufe
lekarz der Arzt
lekarka die Ärztin
architekt der Architekt
architektka die Architektin
fryzjer der Friseur
fryzjerka die Friseurin
inżynier der Ingenieur
pani inżynier die Ingenieurin
dziennikarz der Journalist
dziennikarka die Journalistin
kelner der Kellner
kelnerka die Kellnerin
nauczyciel der Lehrer
nauczycielka die Lehrerin
mechatronik der Mechatroniker
pani mechatronik die Mechatronikerin
aktor der Schauspieler
aktorka die Schuspielerin
sekretarz der Sekretär
sekretarka die Sekretärin
sprzedawca der Verkäufer
sprzedawczyni die Verkäuferin
pracodawca der Arbeitgeber
szkoła wyższa die Hochschule
uniwersytet die Universität
szkoła die Schule
stanowisko die Stelle
studiować studieren
bezrobotny arbeitslos
co was
student der Student
studentka die Studentin
uczeń der Schüler
uczennica die Schülerin
Mój drogi uczniu, moja droga uczennico. Daje Ci chwilę wytchnienia i kończę na dzisiaj. Jeśli masz uwagi co do mojego podcastu, to napisz na adres: kontakt@niemieckizmoniką.pl
Bardzo dziękuję za słuchanie i zapraszam do na kolejny odcinek o tytule:
„Jestem singielką”.
Na razie! Bis bald!