Kiedy używać czasu Präsens – transkrypcja odcinka 24
Cześć! Przedstawię dzisiaj używanie czasu Präsens, który ma nie tylko zastosowanie do przedstawiania zdarzeń odbywających się teraz, w czasie teraźniejszym. Kiedy jeszcze? O tym właśnie dzisiaj. Transkrypcja jest do przeczytania na moim blogu: www.niemieckizmoniką.pl. Zapraszam!
Czas Präsens występuje w czterech wariantach znaczeniowych:
1. Präsens aktualny
Präsens aktualny wyraża teraźniejszy stan rzeczy. Czas wydarzenia, mówienia i obserwowania zbiegają się w teraźniejszości.
Präsens aktualny może być związany z jakimś określeniem czasu, ale nie jest to obowiązkowe. Takimi określeniami mogą być na przykład:
jetzt (teraz), in diesem Augenblick (w tej chwili):
Seine Tochter sudiert (jetzt) in Berlin. Jego córka studiuje teraz w Berlinie. Seine Tochter studiert (jetzt) in Berlin.
Er sucht (gerade, in diesem Augenblick) seinen Kugelschreiber. On szuka (teraz, w tym momencie) swojego długopisu. Er sucht (gerade, in diesem Augenblick) seinen Kugelschreiber.
2. Präsens do do określenia zdarzeń w przyszłości.
W tym wariancie znaczeniowym Präsens wyraża przyszły stan rzeczy. Czas obserwowania i wydarzenia występuje po czasie mówienia. Ten wariant Präsens może wyrażać przypuszczenie lub wskazywać na określony czas poprzez dodane odpowiedniego środka leksykalnego. Na przykład:
In einem Monat haben die Kinder Ferien. Za miesiąc dzieci mają wakacje.
In einem Monat haben die Kinder Ferien.
Die Gäste kommen (vermutlich) (bald) zurück.
Prawdopodobnie goście przyjadą niebawem z powrotem.
Die Gäste kommen (vermutlich) (bald) zurück.
3. Präsens do określania zdarzeń z przeszłości (Präsens historyczny).
W tym wariancie znaczeniowym Präsens wyraża stan rzeczy z przeszłości. Czas wydarzenia i czas obserwowania występują przed czasem mówienia. W tym wariancie czasu Präsens przeszłe znaczenie musi zostać wyrażone poprzez obowiązkowe podanie danego czasu, na przykład:
gestern wczoraj
neulich niedawno
1946
lub to przeszłe znaczenie musi zostać wyrażone poprzez odpowiedni kontext. Ten wariant występuje w opowiadaniach, opisach historycznych faktów i w języku poetyckim.
Przykłady:
1939 beginnt der zweite Weltkrieg.
W 1939 roku zaczyna się druga wojna światowa.
1939 beginnt der zweite Weltkrieg.
Neulich treffe ich einen Kommilitonen.
Niedawno spotkałam kolegę ze studiów.
Neulich treffe ich einen Kommilitonen.
4. Präsens ogólny, bezczasowy.
W tym wariancie znaczeniowym Präsens wyraża ogólnie znany stan rzeczy i nie jest związany z żadnym objektywnym czasem. Czas mówienia i czas obserwowania są co prawda w teraźniejszości, czas wydarzenia jednak jest umiejscowiony jednocześnie przed i po czasie mówienia i obserwacji.
Ten warant znaczeniowy wyraża ogólnie przyjęte prawdy i nie dopuszcza użycia dodatkowych określeń czasu, bo ograniczałoby to jego ogólną powszechność.
Przykłady:
Die Erde bewegt sich um die Sonne. Ziemia porusza się naokoło Słońca.
Die Erde bewegt sich um die Sonne.
Silber ist ein Edelmetall. Srebro jest metalem szlachetnym. Silber ist ein Edelmetall.
Der Apfel fällt nicht weit vom Stamm. Niedaleko pada jabłko od jabłoni.
Der Apfel fällt nicht weit vom Stamm.
Facebook ist ein soziales Netzwerk. Facebook jest serwisem społecznościowym.
Facebook ist ein soziales Netzwerk.
Możemy podsumować ten temat zastosowania czasu Präsens następująco:
Czas Präsens w języku niemieckim służy do wyrażenia zdarzeń teraźniejszych, w przyszłości, w przeszłości (Präsens historyczny), oraz do wyrażenia faktów ogólnie znanych.
Na tym kończę ten odcinek. Daj znać, jeśli Ci się on spodobał. Pa! Bis bald!